اقتصاد مقاومتی در برابر اقتصاد تحت سیطره غرب
علیرضا باقری کارشناس اقتصادی
رهبر انقلاب «اقتصاد مقاومتی» را معنا و مفهومی از کارآفرینی معرفی کردند و برای نیاز اساسی کشور به کارآفرینی نیز دو دلیل «فشار اقتصادی دشمنان» و «آمادگی کشور برای جهش» را معرفی کردند. رویکرد اقتصادی ایران تحتعنوان «اقتصاد مقاومتی» غالبا در برابر اقتصاد تحت سیطره غرب دیده میشود.
اقتصاد مقاومتی یعنی شناسایی حوزههای فشار و تلاشها را بیاثر کردن و کنترل آنهاست. برای رسیدن به اهداف اقتصاد مقاومتی ضروری است که وابستگیهای خارجی تقلیل یافته و برای افزایش تولید داخلی کشور و خوداتکایی تلاش کرد. اگرچه واژه اقتصاد مقاومتی اصطلاح جدید و دارای یک بار ارزشی در فرهنگ دینی است، باوجوداین مفاهیم در این زمینه و اعمال و اقداماتی برای مقاومت در حوزههای گوناگون بهخصوص در حوزه اقتصاد در دنیا باسابقه است. در ادبیات اقتصادی مفاهیمی مثل «اقتصاد مقاومت» یا «قدرت اقتصادی»، فراوان وجود دارد. از طرفی هم تمام کشورهایی که بهنوعی جنگ یا بحرانهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را تجربه کردهاند یا برای توسعه سریع اقدام کردهاند، برای عبور از شرایط سخت، اقتصاد خود را برمبنای مقاومت برنامهریزی کردهاند. برنامهریزی اقتصادی دوران جنگ آلمان، روسیه، انگلستان، ژاپن و... در دوران جنگهای جهانی اول و دوم اقتصادهای مقاومتی بوده است. طبق نظر دولتمردان ایران در تعریف اقتصاد مقاومتی، ضرورت مقاومت برای رد کردن فشارها و عبور از سختیها برای رسیدن به نقاط مثبت ملی نیاز است. کارشناسان در تعریف اقتصاد مقاومتی میگویند: وقتی یک تکانه در اقتصاد رخ میدهد، اقتصاد ما چند نوع رفتار میتواند از خود نشان دهد. اگر مدل اقتصاد ما منبعث از نظریههای مقاومسازی نباشد، تکانه میتواند عملکرد ما را تضعیف کند؛ همچنین اگر این تکانه خیلی زیاد باشد چه بسا اقتصاد ما نتواند آن را در خود هضم کند و شرایط اقتصادی ما را بسیار بدتر کند و چه بسا رشد اقتصادی ما را منفی کند اما اگر اقتصاد ما مبتنی بر نظریههای اقتصاد مقاوم باشد، قطعا میتواند این تکانه را در خودش هضم کند و به حالت پایدار قبلی بازگردد. در یک بنگاه اقتصادی تولیدی اگر در مسیر خط تولید بهدلیل یک اشکال فنی در یکی از ماشینآلات، خط تولید متوقف شود، در این صورت، قطعا در عرضه محصول و تعهدات آن بنگاه نسبتبه مشتریان نیز خلل وارد خواهد شد؛ لذا اگر این بنگاه اقتصادی مدل کسبوکار خود را براساس مدل مقاومتی طراحی کرده باشد، میتواند تاثیرات منفی این تکانههای ناخواسته را در کسبوکار خود به حداقل برساند اما در غیر این صورت صدمات زیادی خواهد دید. مساله اقتصاد مهم است؛ اقتصاد مقاومتی مهم است؛ البته اقتصاد مقاومتی الزاماتی دارد. مردمی کردن اقتصاد، جزو الزامات اقتصاد مقاومتی است. این سیاستهای اصل۴۴ که اعلام شد، میتواند یک تحول به وجود بیاورد و این کار باید انجام بگیرد؛ البته کارهایی انجام گرفته و تلاشهای بیشتری باید بشود. بخش خصوصی را باید توانمند کرد؛ هم به فعالیت اقتصادی تشویق شوند، هم سیستم بانکی کشور، دستگاههای دولتی کشور و دستگاههایی که میتوانند کمک کنند - مثل قوه مقننه و قوه قضاییه - کمک کنند که مردم وارد میدان اقتصاد شوند. کاهش وابستگی به نفت یکی دیگر از الزامات اقتصاد مقاومتی است. این وابستگی، میراث شوم صدساله ماست. ما اگر بتوانیم از همین فرصت که امروز وجود دارد، استفاده کرده و تلاش کنیم نفت را با فعالیتهای اقتصادی درآمدزای دیگری جایگزین کنیم، بزرگترین حرکت مهم را در زمینه اقتصاد انجام دادهایم. امروز صنایع دانشبنیان ازجمله کارهایی هستند که میتواند این خلأ را تا میزان زیادی پر کند. ظرفیتهای گوناگونی در کشور وجود دارد که میتواند این خلأ را پر کند. همت را بر این بگماریم؛ برویم بهسمت اینکه هرچه ممکن است، وابستگی خودمان را کم کنیم.
ارسال نظر