چند نکته درباره ساماندهی بازار خودرو

راه​ حل عاجل تامین رضایت مشتریان خودرو توقف تولید خودروهای غیراستاندارد و تولید خودروهای جدید استاندارد و کم‌مصرف داخلی است.
پس از تصویب قوانین مربوط به واردات خودرو در مجلس شورای اسلامی، امید زیادی به حل مشکل کمبود خودرو در میان مصرف‌کنندگان به وجود آمد. اما لازم به ذکر است که این مصوبه در صورتی می‌تواند منجر به کاهش قیمت خودرو در کشور شود که نحوه اجرای آن به‌درستی صورت پذیرد و لازمه آن داشتن برنامه‌ریزی دقیق و همه‌جانبه است تا چند سال بعد از اجرای این مصوبه دوباره عده‌ای نگویند اگر چنین و چنان کرده بودیم، امروز شاهد این حجم خسارت جبران‌ناپذیر به اقتصاد کشور نبودیم.
واقعیت این است که برخی از مدیران یا مشورت نمی‌کنند یا در صورت انجام این مهم، آن را به نحو احسن انجام نمی‌دهند؛ به عبارت دیگر، به‌جای انجام مشورت با افراد نخبه، باتجربه و بدون غرض، معمولا با افراد غیرمتخصصی مشورت می‌کنند که نتیجه آن در خوش‌​بینانه‌​ترین حالت چیزی بیشتر از ادامه وضع موجود نخواهد بود.
کسانی که موافق اجرای مصوبه واردات خودرو هستند، عقیده دارند که واردات خودرو منجر به کاهش قیمت آن در بازار خودرو و افزایش رضایت مشتری به‌دلیل استفاده از محصول به‌روزتر و مدرن‌تر خواهد شد ولی این امر محقق نخواهد شد؛ زیرا واردات غیرهدفمند خودرو، فشار ارزی قابل‌توجهی را به اقتصاد کشور تحمیل خواهد کرد. همچنین تامین اقلام مصرفی نظیر فیلتر روغن، فیلتر بنزین، فیلتر هوا، فیلتر هوای اتاق و... باتوجه‌به تنوع و پایین بودن تعداد خودروهای وارداتی مقرون‌به‌صرفه نخواهد بود. از سوی دیگر، لوازم یدکی و قطعات بدنه خودروهای وارداتی به‌دلیل تیراژ کم و تنوع بیش‌ازحد و عدم تولیدشان در داخل، باید از خارج از کشور وارد شوند. طرح واردات خودرو وقتی می‌تواند موثر باشد که به‌جای واردات از سازندگان متنوع خارجی به واردات از چند شرکت خودروساز و برند معروف خارجی محدود شود تا در آینده گفته نشود مافیای واردات خودرو مانع کاهش قیمت‌ها در بازار خودرو است. جهت موفقیت طرح واردات خودرو باید تعداد واردکنندگان محدود به شرکت‌های صلاحیتدار شده و از تنوع خودروهای وارداتی به نفع افزایش کیفیت آنان کاسته شود.
اگر در شراکت با یک یا دو برند معروف خودروی خارجی که سهم بیشتری از سایر رقبای خود در بازار بین‌المللی دارند و حاضر به همکاری در این خصوص هستند تفاهم‌نامه‌ای امضا شود، در این صورت می‌توان از طریق سرمایه‌گذاری‌های مشترک کارخانه یا کارخانه‌های تولید خودرو در خارج از کشور با سرمایه‌گذاری مستقیم شرکت‌های ایرانی و خارجی احداث شوند تا در سایه توافقات صورت‌گرفته با دستگاه‌های ذیصلاح داخلی محصولات نهایی این کارخانه‌ها با برخورداری از معافیت‌های مالیاتی نظیر مالیات بر فروش، مالیات ارزش افزوده و... به ایران صادر شوند.
باتوجه‌‌به قیمت‌های موجود در بازار جهانی، جهت خرید یک خودروی متوسط خارجی باید بین 7000 الی 8000دلار هزینه کرد که با درنظرگرفتن دلار 30هزار تومانی 210 تا 240میلیون تومان می‌شود. اگر هزینه‌های حمل‌ونقل (در حدود 1500دلار برای هر دستگاه)، عوارض و مالیات‌های متنوع، سود شرکت‌های واردکننده و... را نیز به آن اضافه کنیم، در این صورت قیمت خودروی وارداتی برای مصرف‌کنندگان با سطح درآمد متوسط جذاب نخواهد بود. اگر خودروی نسبتا لوکسی را جهت واردات انتخاب کنیم، در این حالت، باید بین 20 تا 25هزار دلار فقط جهت خرید خودرو هزینه شود که با احتساب سود شرکت واردکننده و سایر هزینه‌ها چنین خودرویی با قیمت بالای یک‌میلیارد تومان به بازار عرضه خواهد شد.
با عنایت به شرایط امروزه کشور و جهان به نظر می‌رسد که راه‌حل عاجل برای حل مشکل کمبود خودروی باکیفیت در ایران تنها واردات خودرو نیست، بلکه مهم‌تر از آن اولویت دادن به تصویب قانونی درخصوص ممنوعیت تولید خودروهای فاقد کیفیت در کارخانه‌های فعال تولید خودرو در کشور است تا با متوقف کردن تولید این خودروها امکانات خودروسازان در اختیار تولید و مونتاژ خودروهای باکیفیت و کم‌مصرف داخلی با استفاده از آخرین فناوری‌های جدید قرار گیرند.