جنگ اوکراین می تواند دست بالا را در مذاکرات هسته ای به ایران دهد
پیام کی یف برای وین
غائله اوکراین پس از چند هفته تحلیل و تنش به نقطه‌ای رسید که بیش از همه دولت غرب‌گرای اوکراین را از انفعال متحدین غربی‌اش، شگفت‌زده کرد. صبح روز پنج‌شنبه، «ولادیمیر پوتین»، رییس‌جمهور روسیه رسما دستور آغاز عملیات نظامی ویژه در اوکراین را صادر کرد. از سوی دیگر، کشورهای غربی نیز جملگی مسکو را تهدید به اعمال تحریم‌های شدید کردند. علی‌رغم تهدیدات گسترده‌ای که غربی‌ها پیشتر انجام می‌دادند اما رسما اعلام کردند که قصد مداخله نظامی در بحران اوکراین را ندارند. حتی «جو بایدن»، رییس‌جمهور ایالات‌متحده آمریکا نیز در نشست مجازی گروه هفت اعلام کرد که نیروهای آمریکایی برای جنگیدن در اوکراین به اروپا نخواهند رفت.
در همین راستا، فایننشیال‌تایمز روز گذشته
مدعی شده که اتحادیه اروپا در سومین بسته تحریمی خود، اقداماتی را در راستای توقیف دارایی‌های ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه و سرگئی لاوروف، وزیرخارجه این کشور، تدارک دیده است. همچنین گفته می‌شود که این تحریم شامل ممنوعیت سفر پوتین و لاوروف نخواهد شد؛ البته این در ادامه تحریم‌هایی است که در سال‌های گذشته علیه مسکو اعمال شده است.مذاکرات ایران و غربی‌ها در وین برای لغو تحریم‌ها در وین نیز روی دیگر این سکه است؛ اثرگذاری تحریم‌های وحشیانه علیه ایران می‌تواند راهبردی برای مهار روسیه باشد؛ راهبردی که با افزایش هماهنگی بین چین، ایران و روسیه به بن‌بست خواهد رسید و طرف غربی را از کارآمدی آن ناامید خواهد کرد. فرای تاثیر مستقیم یا غیرمستقیم مساله اوکراین بر مذاکرات وین آن هم در شرایطی که غربی‌ها تلاش می‌کردند دورنمایی از یک توافق در دسترس را برای افکار عمومی جهان مخابره کنند، این موضوع در زمان و محتوای توافق احتمالی تاثیرگذار است و دو بازیگر مهم مذاکرات یعنی چین و روسیه را به نقش‌آفرینی شفاف‌تر تشویق خواهد کرد.
نیاز آمریکا به برجام
اگرچه بسیاری معتقدند بحران اوکراین شرایط مناسبی برای اخذ امتیازات مهم از آمریکا را فراهم کرده است و قائل به انعطاف بیشتر غرب و به‌ویژه آمریکا برای رسیدن به توافق با ایران هستند اما این موضوع دربرگیرنده تمام واقعیت میدانی نیست و آمریکایی ها بیشتر از ایران به برجام نیاز دارند و از مواضع مقامات دولت بایدن این موضوع به‌خوبی هویداست. آن‌ها برجام را مسیری برای مهار ایران تلقی می‌کنند و جمهوریخواهان را مقصر وضعیت موجود می‌دانند؛ ازاین‌رو اگرچه مساله اوکراین بر مذاکرات وین تاثیرگذار است اما نباید منجر به نگاهی غیرواقعی شود. از سوی دیگر، نه‌تنها این غائله مذاکرات را مسکوت نخواهد گذاشت، بلکه همسویی بیشتر روسیه و چین و رسیدن به فهم مشترک درخصوص رفتار غیراصولی آمریکایی‌ها، آن‌ها را به‌سمت همکاری‌ها شفاف‌تر سوق خواهد داد. در این شرایط هم‌پیمانان شرقی ایران در مذاکرات وین با قاطعیت بیشتری از ایران دفاع خواهند کند و این زمین بازی را به نفع ایران عوض خواهد کرد.همچنین برخلاف تحلیل برخی‌ها غرب‌گراها در داخل و خارج مبنی بر توافق روسیه و آمریکا بر سر ایران، غائله اوکراین به مسکو و پکن ثابت کرد که برای حفظ منافع و امنیت خودت باید متحدین خود را تقویت و گسترش دهند تا در صورت هرگونه ایجاد تنش ازسوی غربی‌ها توان مقابله با آن‌ها وجود داشته باشد. در چنین شرایطی می‌توان به این مولفه اندیشید که روس‌ها با تقویت نظامی ایران نه‌تنها متحدین قدرتمندتری در برابر آمریکا غرب خواهند داشت، بلکه بازی غربی‌ها در مواجهه با برخی کشورها را بر هم خواهد زد.
ایزدی: مساله اوکراین در زمان و محتوای مذاکرات وین تاثیرگذار است
در این زمینه با فؤاد ایزدی، کارشناس مسائل بین‌الملل به گفت‌وگو نشستیم. وی در گفت‌وگو با «صبح‌نو» اظهار داشت: کاری که آمریکایی‌ها در ماه‌های اخیر می‌کردند این بود که مدام روسیه را تهدید به تحریم می‌کردند و گفتند در حوزه تحریم‌ها آن کاری را انجام می‌دهیم که با ایران کرده‌اند.وی افزود: در چنین شرایطی واضح است که به نفع روسیه خواهد بود که تحریم‌ها علیه ایران جواب ندهد؛ اگر تحریم‌ها علیه ایران جواب بدهد، خوب الگویی خواهد بود برای فشار بر روسیه. ازاین‌جهت این موضوع نتیجه‌ای است که دولت روسیه باید بگیرد و نسبت‌به تحریم‌هایی که علیه ایران اعمال شده است هوشیار باشد. این کارشناس مسائل بین‌الملل تاکید کرد: آمریکایی‌ها همواره دنبال بهانه‌ای برای فشار بیشتر بر روسیه بودند اما در رابطه با این کشور چنین بهانه‌ای دست‌شان نبود؛ نسبت‌به ایران بحث هسته‌ای را مطرح می‌کردند اما روس‌ها خودشان از گذشته تولیدکننده بمب اتم بوده‌اند و نمی‌توانستند بر سر موضوعات هسته‌ای به این کشور فشار بیاورند. وی گفت:
از سوی دیگر ایران را تهدید می‌کردند که پرونده‌اش را به شورای امنیت می‌برند اما روسیه خودش عضو شورای امنیت است و با روسیه این کار را نمی‌توانند انجام دهند. اوکراین یکی از حوزه‌هایی است که آمریکا تصور می‌کرد که می‌تواند بهانه‌ای برای فشار بر روسیه پیدا کند.
دولت اوکراین می‌توانست بگوید که عضو ناتو نمی‌شود
ایزدی تاکید کرد: دولت‌های قبل از ۲۰۱۴ در اوکراین مشکلی با روسیه نداشتند و کسانی که در این کشور به قدرت می‌رسیدند یا صددرصد با روسیه بودند یا تلاش می‌کردند و تمایل داشتند که با روس‌ها همراه باشند؛ از سوی دیگر ۳۰درصد از اتباع اوکراین روس‌تبار هستند.این کارشناس مسائل بین‌الملل خاطرنشان کرد: با انقلاب نارنجی سال۲۰۱۴ اوکراین حکومت‌هایی که بعد از این در این کشور بر سر کار آمدند، سعی کردند تنش‌هایی را با روسیه داشته باشند و در این سال‌ها روس‌تبارها در این کشور تحت‌فشار بودند و مدام با ناامنی مواجه می‌شدند. در این سال‌ها ۱۴هزار نفر کشته شدند. ایزدی
تاکید کرد: در ماه‌های گذشته، غربی‌ها نگذاشتند که توافق مینسک اجرا شود. اوکراین اگر این توافق را اجرا می‌کرد این مشکلات پیدا نمی‌شد و بخش شرقی اوکراین مستقل‌تر اداره می‌شد. حتی دولت اوکراین می‌توانست بگوید که عضو ناتو نمی‌شود اما این کار را نکرد. وی خاطرنشان کرد: کل این داستان‌ها روشی برای فشار بر روسیه بود و درسی شد برای همه که نتیجه اعتماد به غرب چگونه است.
آمریکا به برجام نیاز دارد
ایزدی با بیان اینکه افغانستان و اوکراین درسی برای همه شد، گفت: آمریکایی‌ها ممکن است در کوتاه‌مدت سود ببرند اما در درازمدت روسیه و چین یعنی رقبای خود را متحد کرده و این برخلاف نظریاتی است که معتقد بود آمریکایی‌ها باید روسیه را با خود همراه کنند. در این شرایط روسیه و چین نزدیک‌تر خواهند شد و نتیجه درازمدت آن برخلاف خواسته‌های آمریکایی‌هاست.این کارشناس مسائل بین‌الملل با تاکید بر اینکه درخصوص برجام نیز آمریکایی‌ها بیشتر از ما اگر به برجام نیاز نداشته باشند کمتر از ما هم نیاز ندارند، گفت: اما ممکن است مساله اوکراین در زمان توافق و محتوای آن تاثیرگذار باشد. برجام به نفع آمریکاست.وی افزود: در ایران مذاکرات وین مذاکرات لغو تحریم‌ها معرفی می‌شود اما آمریکایی‌ها آن را مذاکرات برای بازگشت آمریکا به برجام می‌دانند و می‌گویند ترامپ خرابکاری کرد و طراحی دموکرات‌ها در برجام را به هم ریخت و حالا با بازگشت به برجام باید کار خود را پیش ببرند. اصل علاقه آمریکا به بازگشت برجام سر جایش است. ایزدی گفت: روسیه امروز با آمریکا درگیر شده است و اگر قبل از این آمریکایی‌ها از روسیه انتظاراتی داشتند این انتظارات کمتر خواهد شد، چون صحنه بازی شفاف‌تر می‌شود و کشورهایی که تحت‌فشار آمریکا و غربی‌ها قرار دارند متوجه می‌شوند که باید همکاری بیشتری داشته باشند.
ارسال نظر