با انحلال پارلمان، عمران خان این فرصت را پیدا کرد که دوباره از مردم پاکستان رای اعتماد بگیرد
شکست کودتای سیاسی
«عارف علوی»، رییس‌جمهوری پاکستان، ظهر دیروز در موافقت با پیشنهاد «عمران‌خان»، نخست‌وزیر این کشور، دستور انحلال پارلمان را صادر کرد. پس از این رویداد بود که «عمران‌خان» از مردم پاکستان خواست تا خود را برای انتخابات زودهنگام پارلمانی در این کشور آماده کنند.
انحلال مجلس ازسوی عمران‌خان
پس از انحلال پارلمان پاکستان بود که «عمران‌خان»، نخست‌وزیر این کشور اعلام کرد، رأی پارلمان به برکناری احتمالی‌اش را که هماهنگ‌شده با آمریکاست نمی‌پذیرد.
«عمران‌خان» پیش از این (پنجشنبه‌شب هفته گذشته) طی سخنرانی زنده تلویزیونی خطاب به مردم پاکستان گفت که طرح عدم اعتماد به نخست‌وزیر در پارلمان پاکستان نتیجه دخالت عوامل خارجی است. او اعلام کرد: «اوایل ماه مارس۲۰۲۲ نامه‌ای ازسوی سفیر پاکستان در آمریکا دریافت کردم که در آن برنامه ائتلاف اپوزیسیون برای رأی عدم‌اعتماد به من مطرح شده بود و در این نامه به سیاست خارجی مستقل پاکستان اعتراض شده و به‌صورت تهدیدآمیز آمده بود که در صورت رأی اعتماد پارلمان به من، پیامدهای بدی برای پاکستان در پیش خواهد بود.» عمران‌خان افزود: «در مقابل مردم می‌گویم که نامه تهدیدآمیز از آمریکا دریافت کرده‌ام. آمریکا مرا تهدید کرده است که دولتم را ساقط می‌کند، چون با درخواست ایجاد پایگاه نظامی در خاک‌مان مخالفت کرده‌ام.» عمران‌خان که اکثریت پارلمان را پس از اینکه متحدانش ائتلاف دولت را ترک کرده و به مخالفان پیوستند از دست داده، طرفدارانش را ترغیب کرده تا به نشانه اعتراض و پیش از رأی اعتماد پارلمان به خیابان‌ها بیایند، دست به تظاهرات البته «مسالمت‌آمیز» بزنند. عمران‌خان این چالش را نتیجه دسیسه آمریکا و همدستی اپوزیسیون کشور با مداخله خارجی دانست و از مردم به‌ویژه قشر جوان پاکستان خواست تا علیه توطئه و مداخله خارجی دست به راهپیمایی سراسری بزنند. در پی این سخنان، بسیاری در شهرهای مختلف پاکستان بنا به دعوت حزب «شورای وحدت مسلمین» پس از اقامه نمازجمعه به خیابان‌ها آمدند و علیه آمریکا و در حمایت از عمران‌خان شعار دادند. آن‌ها همچنین پرچم آمریکا را به آتش کشیدند. سازمان طلاب امامیه پاکستان نیز از هواداران خود خواست تا به خیابان‌ها آمده و علیه آمریکا و دخالت‌هایش در امور داخلی پاکستان شعار دهند.به پشتوانه همین حمایت‌های مردمی، عمران‌خان پارلمان را منحل کرد و دفتر رییس‌جمهوری پاکستان در توییتی نوشت که «عارف علوی، رییس‌جمهور پاکستان پیشنهاد نخست‌وزیر پاکستان را برای انحلال مجلس شورای ملی تایید کرده است. این روند بنا بر بند اول مواد ۵۸ و ۴۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی پاکستان است.» حال با توجه به جوی که درحال‌حاضر در پاکستان وجود دارد و تمایلات ضدآمریکایی در پاکستان شدت پیدا کرده و شعار مرگ بر آمریکا در گوشه و کنار خیابان‌های پاکستان به گوش می‌رسد امکان اینکه دولت عمران‌خان در فاصله 90روزه تا انتخابات بتواند نظر مردم را جلب کند و با رأی بیشتری وارد پارلمان پاکستان شود بسیار زیاد است.
سکوت معنادار سفارت آمریکا در اسلام‌آباد
گفتنی است، «جو بایدن»، رییس‌جمهوری آمریکا از زمان آغاز ریاست‌جمهوری‌اش با «عمران‌خان» تماس نگرفته است. باوجوداین کاخ‌سفید هرگونه اقدامی برای سرنگونی وی را رد کرده است. روابط آمریکا و پاکستان به‌ویژه پس از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان در پی خروج نیروهای آمریکایی از خاک این کشور تیره‌و‌تار شد، چراکه واشنگتن پاکستان را به حمایت از طالبان متهم کرد.عمران‌خان را می‌توان به‌عنوان سومین نخست‌وزیر پاکستان نام برد که با چالش عدم اعتماد ازسوی اپوزیسیون در مجلس مواجه می‌شود. وی پیش‌تر اعلام کرده بود که ازسوی آمریکا تهدید شده و این کشور درپی توطئه علیه یک دولت منتخب در پاکستان است. عمران‌خان همچنین اپوزیسیون را به همدستی با توطئه خارجی ازجمله آمریکا برای ازبین‌بردن نظام دموکراتیک متهم کرده است.
اپوزیسیون پاکستان مدعی خاتمه دادن به دولت عمران‌خان است و برای تصدی کرسی نخست‌وزیر «شهباز شریف»، رییس حزب مسلم لیگ نواز و رهبر جناح مخالف در مجلس را به‌عنوان نامزد مشترک معرفی کرده است.
پاکستان به‌سمت چین می‌رود
در 70سال گذشته هیچگاه دولت‌های پاکستان به‌دلیل کارشکنی‌ها از بیرون نتوانستند دوره خود را تا پایان تمام کنند و این سرنوشت داشت مشمول عمران‌خان هم می‌شد که عمران‌خان در اقدامی پیشدستانه پارلمان را منحل کرد.
طی سال‌های اخیر، رابطه پاکستان با آمریکا دچار رکود شده و پاکستان به‌سمت چین گرایش پیدا کرده است. دلیل اصلی اتخاذ چنین سیاستی، سیاست‌های آمریکا در حوزه بین‌المللی بود که پاکستانی‌ها دیدند آمریکایی‌ها در حمایت از دولت‌های موردحمایت‌شان کوتاهی می‌کنند و تا پایان کار پای حمایت از آن‌ها نمی‌ایستند.
از سوی دیگر، در سال‌های اخیر، پاکستانی‌ها از حملات پهپادی و تعرضات آمریکایی‌ها به بهانه‌های مختلف احساس نارضایتی کرده‌اند. پیش از این، نخست‌وزیر پاکستان سابقه روابط با ایالات‌متحده را در دو دهه اخیر وحشتناک توصیف کرد و اعلام داشت که پاکستان به‌عنوان متحد آمریکا در جنگ با گروه‌های افغانی بارها مورد حملات پهپادی قرار گرفت.عمران‌خان همچنین در ژوئن2021، اعلام کرد که کشورش تحت‌فشار آمریکا و غرب به‌خاطر رابطه محکم اسلام‌آباد- پکن قرار دارد. پاکستان و هند در تنش هستند؛ ازاین‌رو پاکستان به‌ویژه به‌لحاظ نظامی با چین که رقیب هند است ارتباط ویژه‌ای دارد. همچنان‌که مقامات آمریکا میان هند و پاکستان که دو رقیب مهم یکدیگرند، ارتباط با هند را در اولویت دانسته‌اند. پاکستان درحال‌حاضر همانقدر که ازسوی آمریکا طرد شده، به چین نزدیک‌تر می‌شود. از طرفی، چین نیز برای پاکستان در روند صلح افغانستان و ثبات منطقه نقش قائل شد همچنان‌که در نشست اخیر همسایگان افغانستان در چین، پاکستان نیز حضور داشت.
استقبال چین از پاکستانی‌ها به‌ویژه در زمینه‌های عمرانی و زیرساخت که آن هم برای خنثی‌سازی تهدیدات غربی به‌ویژه در منطقه هند - آرام، این دو کشور را به یکدیگر نزدیک می‌کند. هرچقدر که واشنگتن از منظر تردید به پاکستان می‌نگرد، پکن عناصر همکاری و نزدیکی بیشتر میان پاکستان- چین - افغانستان را فراهم می‌آورد.
منصوری: آمریکا به‌دنبال استقرار جریان فرقه‌ای غربگرا در قدرت پاکستان است
«جواد منصوری»، سفیر سابق ایران در پاکستان با اشاره به چرایی انحلال پارلمان پاکستان، به روزنامه «صبح‌نو»، عنوان کرد: تحولات سیاسی در غرب و جنوب آسیا به سمتی پیش می‌رود که عوامل وابسته به آمریکا در نقطه ضعف به سر می‌برند و این ضعف موجبات نگرانی کاخ سفید را در برداشته است؛ ازاین‌رو سعی می‌کنند جریاناتی را که تسلیم آمریکا نیستند به‌نوعی وابسته به خود سازند. آنگونه که می‌دانیم، عمران‌خان از ابتدای شکل‌گیری دولتش، مسیری را در پیش گرفت که برای توازن قوا، روابطش را با چین و روسیه توسعه داد؛ مسیری که به مذاق غرب و آمریکا خوش نیامده است و در تلاش‌اند تا مسیر تحولات را به نفع خود تغییر و سوق دهند.
هراس غرب از نزدیکی اسلام‌آباد با قدرت‌های نوظهور
سفیر سابق ایران در پاکستان ادامه داد: دولت‌های قبلی پاکستان بیشتر به آمریکا متمایل بودند. نباید فراموش کرد، شکست آمریکا در افغانستان این نگرانی را برای آمریکا بیشتر ساخت که مبادا دولت اسلام‌آباد با دولت‌های دیگر منطقه ازجمله ایران، چین و روسیه همکاری فزاینده‌ای داشته باشند و به‌نوعی افغانستان را تحت‌تاثیر خود
قرار دهند و این هم‌افزایی‌ها، موجب شود تا کابل از غرب دور شود. این نگرانی‌ها موجب شده است تا آمریکا در تلاش باشد تا دولتی وابسته به خودش در اسلام‌آباد شکل گیرد. آمریکا در نظر دارد با سبکی که بارها دولت‌ها را در پاکستان تغییر داده، نیروها را به نفع خودش بسیج کند. دستگاه‌های حاکمیتی در پاکستان را تعطیل و محاصره می‌کنند تا دولت عملا ناتوان شود؛ موضوعی که این را برای عمران‌خان نیز دنبال کردند تا مگر امور بر وفق مرادشان شود.این کارشناس مسائل شبه‌قاره یادآور شد: آمریکا با فرمول‌هایی که سال‌ها در پاکستان در جریان است، موضوع رأی اعتماد در پارلمان را دنبال کردند. ارتش هم که می‌دانست ممکن است درگیری داخلی روی دهد، با دستور رییس‌جمهور انحلال پارلمان را اعلام کردند تا شاید رأی عدم اعتماد به عمران‌خان نادیده گرفته شود و عمران‌خان دولت خود را داشته باشد.
احتمال شکل‌گیری دولت ائتلافی در اسلام‌آباد
وی با اشاره به اینکه برادر نواز شریف ازسوی غرب مورد حمایت قرار گرفته است، تاکید کرد: شهباز شریف برادر نواز شریف است که با امارات و عربستان‌سعودی متحد هستند و فرقه‌گرایی و جنگ داخلی را به‌نوعی پشتیبانی می‌کنند و با بسیاری از جریان‌های غربگرا هم برای مواضع خودشان همکاری دارند تا با حمایت احزاب موردحمایت آمریکا، قدرت را در اسلام‌آباد به دست گیرند.منصوری با اشاره به رخدادها و چشم‌انداز سیاسی پاکستان در روزهای آتی، گفت: این تحلیل بیشتر می‌رود که با حضور ارتش تظاهرات جمع شود و پس از برگزاری انتخابات زودهنگام، نتایج آن هم به نحوی خواهد بود که احتمال تشکیل دولت ائتلافی ازسوی پارلمان جدید اعلام شود.
برگزاری انتخابات زودهنگام تا۹۰روز دیگر
عمران‌خان دیروز جلسه پارلمان را از منزلش نگاه کرد. پارلمان پاکستان که قرار بود دیروز یکشنبه با لابی سازمان‌های امنیتی غربی و عربی نخست‌وزیر این کشور را به زیر بکشد به درخواست عمران‌خان و با موافقت رییس‌جمهور منحل می‌شود و قرار است انتخابات زودهنگام ۹۰روز دیگر در این کشور برگزار شود. به این ترتیب عمران‌خان این فرصت را دارد تا بتواند از رهگذر انتخابات جدید و شکست مخالفان خودش در پارلمان و همچنین بیرون انداختن آن دسته از نمایندگان عضو حزب خودش که درحال خیانت بودند با قدرت بیشتری به صحنه بازگردد، هرچند کسی نمی‌داند در عرصه پرآشوب و آشفته سیاسی پاکستان درنهایت قرار است چه اتفاقی روی دهد.
ارسال نظر