«صبح نو» در گزارشی اهمیت راهبردی سفر رئیس جمهور به عمان را بررسی کرد
تهران- مسقط؛ مثبت
حجت‌الاسلام سید ابراهیم رئیسی، رییس‌جمهور روز گذشته(2خرداد) در تداوم دیپلماسی همسایگی دولت مردمی و برای گسترش تعاملات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، به دعوت رسمی «هیثم بن طارق آل‌سعید»، سلطان عمان، در رأس هیات‌عالی رتبه سیاسی و اقتصادی تهران را به مقصد عمان ترک کرد و وارد فرودگاه مسقط شد.
ارتقای همکاری تجاری، اصلی‌ترین اولویت سفر رئیسی
پس از استقبال رسمی سلطان عمان ابتدا مذاکرات مشترک هیات‌های عالی‌رتبه دو کشور برگزار شد و سپس رییس‌جمهور و پادشاه عمان با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کردند. استقبال رسمی در کاخ العلم، دیدار دوجانبه با هیثم بن‌طارق آل‌سعید، سلطان عمان، امضای چند سند همکاری، دیدار با ایرانیان مقیم و دیدار با تجار و فعالان اقتصادی عمانی ازجمله برنامه‌های سفر یک‌روزه رییس‌جمهور به این کشور بود.
سفر رئیسی به مسقط، اولین سفر رییس‌جمهور ایران به این کشور در دوره سلطان جدید عمان و پنجمین سفر خارجی رییس‌جمهور در ۹ماه فعالیت دولت سیزدهم است. گفتنی است، در راستای ایجاد زمینه‌های گسترش روابط اقتصادی و تجاری ایران و عمان، هیاتی ۵۰نفره از تجار و فعالان اقتصادی ایران هفته گذشته به این کشور سفر کردند.
یکی از اولویت‌های ایران در این سفر ارتقای همکاری‌های تجاری و اقتصادی است چراکه همراهی وزرای اقتصادی با رییس‌جمهور در این سفر نشان می‌دهد هدف اصلی از این سفر قبل از هر چیز توسعه روابط تجاری و اقتصادی با کشور عمان است. عمان از ظرفیت‌های بسیار زیادی برای این توسعه بهرمند است؛ عمان نیازهایی دارد که ایران می‌تواند آن را تامین کند و از سوی دیگر، عمان با 16کشور تعرفه صفر دارد که با تولید مشترک می‌توان به این کشورها بدون تعرفه صادرات انجام داد.
حجم واردات و صادرات مستقیم بین این بنادر و بنادر ایران طی سال‌های گذشته بیش از ۱.۴میلیون تن انواع کالا را به ثبت رسانده است و حرکت تجاری بین بنادر عمان و ایران به‌طور میانگین روزانه به پنج تا هفت سفر رسیده است. همچنین مسقط و تهران طی ماه‌های گذشته شاهد سفرهای متقابل هیات‌های تجاری بوده‌اند و تجار دو کشور برای تقویت روابط تجاری و ارائه فرصت‌های سرمایه‌گذاری با یکدیگر دیدار کرده‌اند که بی‌تردید در افزایش حجم مبادلات تجاری در آینده تاثیر مثبت خواهد داشت.
رشد ۵۳درصدی مبادلات تجاری ایران و عمان
همچنان‌که در آستانه این سفر و پس از دیدار مسوولان بازرگانی ایران و عمان، سلطان عمان دستور تصویب توافق همکاری با ایران در زمینه حملونقل دریایی را صادر کرد. به‌هرحال پیوندهای اقتصادی دو کشور محکم است و زمینه برای گسترش روابط دو کشور وجود دارد و این منوط به این است که سیاستگذاری‌های ایران و عمان برای روابط تجاری خود چطور باشد.
همچنین در پایان سفر رئیس جمهور، بیانیه ای مشترک منتشر شد که در بخشی از آن، گشایش باب های جدید اقتصادی میان دو کشور مورد تاکید قرار گرفته است. در این بیانیه آمده است: « سران دو کشور از سطح همکاری موجود ابراز خرسندی نمودند و تصمیماتی مبنی بر توسعه این همکاری ها و گشودن باب های جدیدی از شراکت اقتصادی اتخاذ کردند. همچنین سران دو کشور از توافقات انجام شده در سطح کمیسیون های مشترک جهت همکاری فیمابین در زمینه های مختلف ابراز خوشنودی نمودند و برگزاری منظم آنها را ضروری دانستند.»
اهمیت عمان برای ایران
از سوی دیگر، پادشاهی عمان همواره با رویکرد متوازن به‌دنبال ایفای نقش مثبت در معادلات منطقهای بوده و ایران نیز در زمینه حل‌وفصل بحران‌های منطقهای همواره به سیاست متعادل و متوازن سلطان‌نشین عمان به‌عنوان بخشی از راه‌حل مشکلات توجه داشته است. دولت عمان به‌عنوان یکی از کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس در چند دهه اخیر سعی کرد تا مواضع متعادل‌تری را در مقایسه با سایر کشورهای عضو شورای همکاری‌ها خلیج‌فارس، در مقابله با سیاست‌های منطقهای ایران اتخاذ کند. این رفتار معتدل باعث شده روابط دو کشور از سطح قابل‌قبولی برخوردار باشد. روابط گرمی بین دو کشور برقرار است و حتی دولت عمان به‌عنوان دولتی میانجی و کشوری که می‌تواند پیام‌هایی برای طرف‌های مذاکره با ایران رد و بدل کند، مطرح بوده است. دولت عمان به‌عنوان دولت میانجی در روابط ما با کشورهای غربی و منطقه نقش‌آفرین بوده، همچنان‌که پایه توافق 2015 در مسقط و در گفتوگوهای پنهانی ایران و آمریکا شکل گرفت. امروز نیز این کشور دارد در مذاکرات برای احیای برجام نقش‌آفرینی می‌کند و شاید یکی از دلایل این سفر بی‌ربط به مذاکرات نباشد. برخی از تحلیلگران با اشاره به فعال شدن قطر در حل‌وفصل تنش‌های منطقهای و علاقه آن به میانجیگری بین تهران- واشنگتن، بر این عقیده‌اند که حالا عمان نیز نمی‌خواهد نقشش در این پرونده کمرنگ شده و جای خود را به دوحه بدهد. اکنون مسقط آمادگی دارد بن‌بست مذاکرات ایران و ۱+۴ در وین را بشکند و فضای جدیدی از تعامل بین ایران و اروپا ایجاد کند.
مساعدت‌های عمان در مذاکرات ایران و عربستان
از سوی دیگر، عمان حلقه وصل و ارتباط ایران با دیگر اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس است. با همکاری و ایجاد همگرایی میان ایران و ۶کشور عضو شورای همکاری خلیج‌فارس علاوه‌بر کاهش تنش در منطقه و کم شدن دخالت‌های خارجی، به نوعی نفوذ و سیاست‌های تخریبی رژیم‌صهیونیستی در منطقه را هم کاهش می‌دهد.
همچنان‌که عمان در مذاکرات ایران و عربستان نیز نقش ایفا کرده است. آنگونه که سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امورخارجه، پنجم اردیبهشت‌ماه سال جاری درباره دور پنجم مذاکرات ایران و عربستان هم خاطرنشان کرد: دور پنجم گفتوگوهای ایران و عربستان با تلاش‌هایی که دولت عراق انجام داده بود و تمهیدات و مساعدت‌های دولت عمان در بغداد برگزار و گفت‌وگوها رو به جلو و مثبت بود.
وزیر امورخارجه عمان ۲۹ دی‌ماه ۱۴۰۰ در گفت‌وگویی با روزنامه مصری «اخبار الیوم» با بیان اینکه به نتیجه رسیدن گفتوگوهای ایران و عربستان‌سعودی به ثبات و امنیت منطقه کمک خواهد کرد، تاکید کرد که این کشور از تلاش‌های صورت‌گرفته برای دست‌یابی به توافق بین دو طرف حمایت می‌کند. وی گفت: «عربستان‌سعودی و جمهوری اسلامی ایران دو کشور همجوار بزرگ هستند که ما در مجاورت آنها قرار داریم و درنتیجه ما از تلاش‌های صورت‌گرفته حمایت می‌کنیم و امیدواریم که این تلاش‌ها در راستای تقویت امنیت، ثبات و شکوفایی منطقه ما ثمربخش باشد».
روزنامه «الوطن» عمان نیز در گزارشی سفر رییس‌جمهور به مسقط را مظهر حسن همجواری و روابط حسنه بین دو کشور دانسته و نوشته است: منطقه با درگیری‌های سیاسی و اقتصادی مواجه است و می‌طلبد که دو کشور برای تسهیل کمک به خود و به‌طورکلی خدمت به منطقه تبادل‌نظر کنند. الوطن در این زمینه ادامه داده است: در سطح سیاسی، روابط ایران و عمان بر پایه‌های محکم و مستحکمی ازجمله حسن همجواری و عدم مداخله در امور داخلی بنا شده که به حل‌وفصل تعدادی از مسائل معاصر منطقهای کمک کرده است؛ زیرا دو کشور گفتوگوهای سیاسی مستمری دارند که مهم‌ترین آنها مذاکرات ژانویه گذشته در مسقط درباره توافق هسته‌ای ایران بود. سفر آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، رییس‌جمهوری اسلامی ایران به مسقط فرصت بیشتری برای حمایت از تلاش‌های دیپلماتیک انجام‌شده در این پرونده و موضوعات دیگری مانند بحران یمن است.
ارسال نظر