آرایش عمومی فرهنگ براساس محتوای انقلابی

شرح حکم رهبری
شورای‌عالی انقلاب فرهنگی برای یک دوره جدید و چهارساله، طی حکمی از سوی آیت‌الله خامنه‌ای، اعضای تازه خود را شناخت. رهبر انقلاب در حکم خود آورده‌اند:
 
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدالله والصلاة علی رسوله‌المصطفی و آله الاطهار. سلام‌الله علیهم اجمعین.
ورود در دومین چهلواره انقلاب اسلامی که با آغاز سده جدید هجری شمسی همزمان شده است، نگاهی نو، آسیب‌شناسانه و روزآمدساز، به مجموعه‌ای از زیرساخت‌های تمدنی را ضروری می‌سازد. در رأس این مجموعه، مقوله فرهنگ است. فرهنگ، جهت‌دهند‌ه همه اقدام‌های اساسی و زیربنایی جوامع بشری و شتاب‌دهنده یا کندکننده آن است. این رویکرد در مقطع کنونی، عمدتا ناظر به ارتقای نگاه و احساس مسوولیت متصدیان فرهنگی و نخبگان و فعالان عرصه‌های گوناگون کشور به مقوله فرهنگ و پدیدآمدن این باور عمیق است که فرهنگ‌سازی در هر یک از اجزای تمدنی جامعه، برترین وسیله پیشرفت و موفقیت آن و بی‌نیازکننده از ابزارهای الزام‌آور و تحکمی است. همچنین ناظر به این نکته حیاتی است که شاکله و آرایش عمومی فرهنگ در همه بخش‌های گسترده آن، نیازمند نظم و محتوای انقلابی است. این یگانه‌وسیله مصون‌سازی فرهنگ عمومی کشور در برابر هجوم فرهنگی و رسانه‌ای برنامه‌ریزی‌شده بیگانگان بدخواه است.
ماموریت شورای عالی انقلاب فرهنگی، از آغاز، ساماندهی به وضعیت فرهنگ و دانش در کشور و سیاست‌گذاری در این دو مقوله، و هدایت دستگاه‌های متصدی آن به‌سمت ارزش‌ها و هدف‌های انقلاب و برآوردن نیازهای فکری این دستگاه‌ها و ظاهرشدن در نقش قرارگاه فرهنگی کشور بوده است. شورای عالی خدمات باارزشی در این زمینه‌ها ارائه داده است و اینجانب بر خود فرض می‌دانم از همه‌ اعضای محترم که در دوره‌های مختلف نقش آفریده‌اند، به‌ویژه از دانشمندان و اساتیدی که در دوره جدید در شورای عالی حضور نخواهند داشت صمیمانه سپاسگزاری کنم و ادامه کمک‌های مشاوره‌ای آنان را به این شورا درخواست نمایم.
اینک برای دوره جدید ـ که از ابلاغ این نوشته آغاز خواهد شد ـ اشخاص حقوقی و حقیقی نامبرده در ذیل را برای چهار سال به عضویت شورای عالی انقلاب فرهنگی منصوب می‌کنم.
اشخاص حقوقی: فعلا رؤسای سه قوه و دستگاه‌هایی که تاکنون عضو شورای عالی بوده‌اند.
اشخاص حقیقی: جناب آقای اعرافی، جناب آقای ایمان افتخاری، جناب آقای امیرحسین بانکی‌پور فرد، جناب آقای حمید پارسانیا، جناب آقای عادل پیغامی، جناب آقای غلامعلی حدادعادل، جناب آقای حسن رحیم‌پور ازغدی، جناب آقای علی‌اکبر رشاد، جناب آقای حسین ساعی، جناب آقای ابراهیم سوزنچی، جناب آقای سعیدرضا عاملی، جناب آقای منصور کبکانیان، جناب آقای علی لاریجانی، جناب آقای محمود محمدی‌عراقی، جناب آقای محمدرضا مخبر دزفولی، جناب آقای مرتضی میرباقری، جناب آقای صادق واعظ‌زاده، جناب آقای احمد واعظی.
نکات حائزاهمیتی در پیوست این حکم به نظر حضرات اعضای محترم خواهد رسید. توفیق همگان را از خداوند متعال مسالت می‌کنم. 
سیدعلی خامنه‌‌ای
شناخت شورا
37سال از عمر شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌گذرد و در این مدت این شورا تاثیرات ویژه خود را بر فرهنگ اسلامی کشور داشته است. شورای عالی انقلاب فرهنگی در تاریخ ۱۹آذرماه ۱۳۶۳ به ریاست رییس‌جمهور یکی از نهادهای حکومتی جمهوری اسلامی پس از انقلاب۵۷ با فرمان امام‌خمینی تشکیل شد. گسترش نفوذ فرهنگ اسلامی در شوون جامعه و تقویت انقلاب فرهنگی و اعتلای فرهنگ عمومی و تزکیه محیط‌های علمی و فرهنگی از افکار مادی و نفی مظاهر و آثار غربزدگی ازجمله اهداف این شوراست. در آغاز ستاد انقلاب فرهنگی تشکیل شد که بعدها به شورای عالی انقلاب فرهنگی تغییر ماهیت داد.
امام‌خمینی در جمع اعضای ستاد انقلاب فرهنگی فرمان داد برای بازگشایی دانشگاه‌ها، ستاد انقلاب فرهنگی سابقه تک‌تک افراد را بازبینی کند و از اعضای ستاد می‌خواهد «سازمانی» درست کنند که فعالیت‌های کلیه استادان و دانشجویان را زیر نظر داشته باشد. ایشان دستور دادند گروه‌هایی برای رسیدگی به سوابق معلم‌ها و استادان و دانشجویان، ایجاد بشوند تا عده زیادی که چهره‌های‌شان را از آنی که هستند برمی‌گردانند به یک چهره اسلامی شناسایی بشوند و دانشگاه‌ها مرکز تجمع این افراد نشود.
همچنین امام(ره) عقیده داشت نباید به اظهارات و شهادت‌دادن معلمان به اسلام اکتفا شود، بلکه باید سوابق آن‌ها بررسی شود که چطور آدمی بوده، چکاره بوده، در دانشگاه که بوده، چه می‌کرده، چه درس می‌داده، چه‌جور برخورد می‌کرده با جوان‌ها و چه توطئه‌هایی داشته یا نداشته است.
 
اهداف شورا:
1. گسترش و نفوذ فرهنگ اسلامی در شوون جامعه و تقویت انقلاب فرهنگی و اعتلای فرهنگ عمومی.
2. تزکیه محیط‌های علمی و فرهنگی از افکار مادی و نفی مظاهر و آثار غربزدگی از فضای فرهنگی جامعه.
3. تحول دانشگاه‌ها، مدارس و مراکز فرهنگی و هنری براساس فرهنگ صحیح اسلامی، گسترش و تقویت هرچه بیش‌تر آن‌ها برای تربیت متخصصان متعهد، اسلام‌شناسان متخصص، مغزهای متفکر و وطن‌خواه، نیروهای فعال و ماهر، استادان، مربیان و معلمان معتقد به اسلام و استقلال کشور.
 4. تعمیم سواد، تقویت و بسط روح تفکر و علم‌آموزی و تحقیق و استفاده از دستاوردها و تجارب مفید دانش بشری برای نیل به استقلال علمی و فرهنگی.
 5. حفظ و احیا و معرفی آثار و مآثر اسلامی و ملی.
 6. نشر افکار و آثار فرهنگی انقلاب اسلامی، ایجاد و تحکیم روابط فرهنگی با کشورهای دیگر به‌ویژه با ملل اسلامی. تهیه و تدوین سیاست‌ها و طرح‌های راهبردی کشور در زمینه‌های مختلف فرهنگی ازجمله در حوزه‌های زنان، تبلیغات، اطلاع‌رسانی، چاپ و نشر، بی‌سوادی، دانشگاه‌ها، برقراری روابط علمی و پژوهشی و فرهنگی با سایر کشورها، همکاری حوزه و دانشگاه، فعالیت‌های دینی و معنوی، تهاجم فرهنگی و سایر حوزه‌های فرهنگی مربوط ازجمله وظایف سیاست‌گذاری این شورا محسوب می‌شود.
 
پیشینه شورا
پیشینه تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی به سال۵۹ بازمی‌گردد که سال آغازین انقلاب فرهنگی محسوب می‌شود. سال۱۳۶۱ در پی ناهماهنگی‌هایی که در اثر تداخل وظایف ستاد انقلاب فرهنگی و وزارت فرهنگ و آموزش عالی پیش می‌آمد، طرحی ازسوی وزیر وقت تقدیم هیات دولت شد که پس از تصویب در دولت، به‌صورت لایحه با قید یک‌فوریت تقدیم مجلس شد اما تاسیس شورای عالی انقلاب فرهنگی عملا به ۱۹آذر ۱۳۶۳ بازمی‌گردد. حضرت امام خمینی در این روز، طی پیامی فرمان تاسیس شورای عالی انقلاب فرهنگی را صادر کردند. شورای عالی انقلاب فرهنگی فعالیت خود را در این دوران همانند قبل ادامه داد و اعضای خود را کمابیش با همان ترکیب قبلی حفظ کرد. سال۷۵ رهبر انقلاب ترکیب جدیدی برای شورا انتخاب کرد. در تاریخ ۱۷خرداد ۱۳۹۰ ایشان اعضای شورا را منصوب کرد. در این فهرست دو عضو افتخاری (احمد جنتی و حسن حبیبی) و دو عضو تازه نیز حضور داشتند و برخی حذف شدند. در بخش حقوقی نیز تغییراتی اعمال شد، ازجمله وزارت ورزش و جوانان افزوده شد.
واپسین‌بار در ۲۶مهرماه ۱۳۹۳ اعضای حقوقی و حقیقی این شورا همچون دوره گذشته با اضافه‌شدن معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور و معاون رییس‌جمهور در امور زنان و خانواده و رییس دفتر تبلیغات اسلامی به اعضای حقوقی برای یک دوره سه‌ساله دیگر منصوب شدند.

رهبر انقلاب در حکم جدید خود با تشکر صمیمانه از «دانشمندان و اساتیدی که در دوره‌ جدید در شورای عالی حضور نخواهند داشت» بر نقش مشورتی آن‌ها تاکید کردند. براین اساس، در دوره جدید بسیاری از اعضای قدیمی و پابه‌سن‌گذاشته‌ شورای‌عالی انقلاب فرهنگی حضور ندارند. ازجمله این افراد می‌توان به رضا داوری اردکانی(88ساله)، مهدی گلشنی(81 ساله)، علی‌اکبر ولایتی(76ساله)، عبدالله جاسبی(77ساله)، محمدعلی کی‌نژاد(71ساله)، محسن قمی و سید علیرضا صدرحسینی اشاره کرد. همچنین برخی چهره‌های سیاسی همچون عزت‌الله ضرغامی، حسین کچوئیان، حجت‌الاسلام محمدیان و محمدرضا عارف نیز در دوره جدید شورا حضور ندارند.