عبور از صیانت
طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های‌اجتماعی» به‌دلیل گستردگی طیف دربرگیرنده این طرح، حواشی بسیاری را با خود به همراه داشته است و علاوه بر واکنش‌های مردم و نخبگان در مجلس نیز شیوه رسیدگی و ابعاد مختلف طرح، با مخالفت‌هایی مواجهه شده است. مخالفت تعدادی از نمایندگان با طرح صیانت از روز نخست این طرح، نشان داد که برخلاف تصور رایج، یکصدایی در مجلس حاکم نیست. برخی از نمایندگان مجلس از همان ابتدا عقیده داشتند این طرح نسبت به شرایط کشور، جزء مسائل اولویت‌دار نیست و پرداختن به این موضوع را حاشیه‌سازی برای مجلس تلقی می‌کردند.
در ایامی که کندی سرعت اینترنت موجب گلایه بسیاری از شهروندان شده بود انتشار خبر تصویب کلیات طرح صیانت در کمیسیون ویژه بررسی این طرح کافی بود تا گلایه‌ها تبدیل به اعتراض شود و بسیاری از کاربران فضای مجازی کنشگران سیاسی مجلس را سیبل حملات خود قرار دادند.
تابستان امسال زمزمه طرحی با عنوان صیانت از کاربران در فضای مجازی شنیده شد؛ طرحی که با کمی تغییر در عنوان، 6 مردادماه با تقاضای رسیدگی براساس اصل85 قانون اساسی به صحن بهارستان رسید؛ اصلی که براساس آن به‌جای بررسی این طرح در صحن مجلس در کمیسیون بررسی و به نتیجه می‌رسد.
طرفداران این طرح می‌گویند: این طرح شروع قانونمند شدن فضای مجازی است، آن‌ها همچنین عقیده داشتند این طرح به معنای مسدودسازی پلتفرم‌های خارجی نیست. برخی نمایندگان اما مخالف بررسی این طرح در کمیسیون بودند و تقاضای خروج این طرح از اصل85 را دادند. آن‌ها اعتقاد داشتند این طرح پس از پختگی باید در صحن علنی مجلس موردبررسی قرار گیرد اما با رأی مجلسی‌ها این طرح دوباره روانه کمیسیون ویژه بررسی حمایت از کاربران فضای مجازی شد. پس‌ازآن قالیباف، رییس مجلس در جمع اعضای این کمیسیون حاضر شد و تاکید کرد که: «همه ذی‌نفعان این موضوع به کمیسیون دعوت شوند و همه حرف‌های آن‌ها را بشنوند.»
از آن زمان کمیسیون ویژه جلسات متعددی را با نمایندگان اتحادیه‌های صنفی و دولتی برگزار کرد و جلساتی علنی با پخش زنده در فضای مجازی که درنتیجه آن، متن این طرح هم دو بار تغییر کرد. درنهایت روز سوم اسفند کلیات این طرح به رأی گذاشته شد و به تصویب رسید اما وقتی متن طرح جدید برای آغاز بررسی جزئیات به معاونت قوانین رفت، این معاونت اعلام کرد که کمیسیون قبل از تصویب کلیات این طرح نمی‌توانسته متن را تغییر دهد. معاون قوانین مجلس در نامه‌ای به رضا تقی‌پور، رییس کمیسیون ویژه بررسی طرح صیانت تاکید کرد که «بر این اساس در رأی‌گیری کلیات طرح قانون، آیین‌نامه داخلی مجلس رعایت نشده است؛ بنابراین با توجه به عدم رعایت قانون آیین‌نامه داخلی مجلس، مصوبه اخیر کمیسیون که متفاوت از طرح ارجاعی است امکان بارگذاری در سامانه قوانین مجلس را نداشته و نمی‌تواند مبنای رسیدگی کمیسیون قرار گیرد.» هرچند که این رأی مورد اعتراض برخی از اعضای کمیسیون ویژه قرار گرفت اما برخی از نمایندگان ضمن دفاع از نظر معاونت قوانین، این اقدام را قانونی دانستند.
چرایی ابطال مصوبه صیانت
احد آزادیخواه در تذکری شفاهی در جلسه علنی مجلس نیز تاکید کرد: ازآنجاکه محتوای طرح صیانت نسبت‌به آنچه مجلس به آن رأی داده است تغییر کرده، لذا مجددا این طرح باید از کمیسیون مشترک به صحن مجلس بازگردد؛ چیزی که آیین‌نامه مجلس می‌گوید کاملا مبین و شفاف است و حرف اول و آخر را آیین‌نامه مجلس می‌زند. ما وکلای مردم در مجلس هستیم و به نمایندگی از مردم در مجلس حضور یافته‌ایم پس وظیفه ماست که از حقوق مردم و آرمان‌های انقلاب دفاع کنیم.
تخلفات آشکار کمیسیون مشترک
مجتبی توانگر، نماینده مردم تهران در مجلس نیز تاکید کرد: جلسه هیات‌رییسه در راستای ماده22 آیین‌نامه داخلی تشکیل شد. طبق بند10 ماده22 آیین‌نامه هیات‌رییسه می‌تواند به تخلفات آیین‌نامه کمیسیون‌ها ورود پیدا کند. در بند10، «بررسی و حل‌وفصل مسائل و مشکلات کمیسیون‌ها و شعب و اتخاذ تصمیم در موارد اختلافی یا عدم رعایت آیین‌نامه» به‌عنوان وظایف و اختیارات هیات‌رییسه آمده است. نماینده تهران با بیان اینکه کمیسیون مشترک در بررسی طرح صیانت تخلفاتی داشته است، گفت: طبق ماده166 آیین‌نامه وقتی طرح یا لایحه‌ای به کمیسیون فرستاده می‌شود باید همان طرح یا لایحه در دستورکار کمیسیون قرار گیرد، نه اینکه نسخه متفاوتی موردبررسی قرار گیرد. وی درعین‌حال گفت: از طرف دیگر، اگر کمیسیونی قصد بررسی طرح یا لایحه‌ای متفاوت با نسخه ارجاعی از صحن را داشته باشد باید طبق ماده142 آن طرح یا لایحه را به کارگروه کارشناسی مرکز پژوهش‌ها ارجاع دهد. مرکز پژوهش‌ها موظف است متناسب با موضوع و مواد طرح و لایحه کارگروهی را جهت بررسی آن تشکیل داده و درنهایت طرح یا لایحه اصلاح‌شده به کمیسیون اصلی برگردد.
بررسی طرح صیانت بعد از بودجه
سخنگوی هیات‌رییسه مجلس نیز با بیان اینکه هیات‌رییسه ایرادات معاونت قوانین به طرح صیانت را وارد دانست، گفت که با توجه به این موضوع تصمیم‌گیری درمورد نحوه ارائه بررسی طرح صیانت به بعد از رسیدگی به بودجه موکول می‌شود. با اشاره به جلسه هیات‌رییسه مجلس برای بررسی ایرادات معاونت قوانین بر نحوه بررسی کلیات طرح صیانت گفت: جلسه مفصلی در هیات‌رییسه برای بررسی ایرادات معاون قوانین مجلس بر نحوه تصویب کلیات طرح نظام تنظیم خدمات فضای مجازی در کمیسیون مشترک تشکیل شد. در این جلسه تقی‌پور، رییس کمیسیون مشترک و معاون قوانین هم حضور داشتند. وی توضیح داد: بعد از استماع توضیحات آقای تقی‌پور و معاونت قوانین و ایرادات مطرح‌شده، هیات‌رییسه نظر معاونت قوانین را وارد دانست. لذا تصمیم‌گیری نهایی درمورد این طرح به بعد از تصویب لایحه بودجه موکول شد. موسوی توضیح داد: با توجه به تصمیم هیات‌رییسه مصوبه کمیسیون مشترک درباره کلیات طرح صیانت متوقف می‌شود اما اینکه نحوه ادامه بررسی این طرح به چه شکلی خواهد بود به بعد از بررسی بودجه موکول خواهد شد؛ چراکه از روز شنبه (امروز) مجلس در سه شیفت بررسی جزئیات بودجه1401 را در دستورکار دارد.
بررسی طرح بعد از اقناع افکار عمومی
هرچند که در این مدت فضاسازی سنگینی علیه مجلس شکل گرفت و مجلس متهم به ایجاد محدودیت در فضای مجازی شد اما مجلس بارها گفته بود به دنبال محدودیت آزادی‌های مردم و کاهش دسترسی به اینترنت و انسداد و بستن کسب‌وکارهای اینترنتی نیست اما به دلیل آنکه گستره دربرگیری این طرح زیاد است و تصمیم‌گیری نسبت به آن شامل تعداد زیادی از مردم می‌شود باید ابتدا افکار عمومی اقناع می‌شدند و سپس درباره این طرح تصمیم‌گیری می‌شد. حال با ابطال مصوبه کمیسیون ویژه بررسی طرح صیانت و نامه برخی از نمایندگان برای خارج شدن این طرح از اصل85، امید است که این طرح در زمان مناسب در صحن علنی مجلس به‌طور شفاف موردبررسی قرار گیرد تا ابهامات و همچنین شایعات پیرامون آن برطرف شود.
ارسال نظر