ابوالفتح در گفت‌وگو با «صبح‌نو» از دلایل توقف مذاکرات می‌گوید
آمریکا به برجام برنمی‌گردد
مذاکرات هسته‌ای علی‌رغم تلاش‌ها و اظهارات امیدوارانه در هفته‌های گذشته حالا چند روزی می‌شود که متوقف شده است؛ توقفی که شاید یکی از مهم‌ترین دلایلش همان زیاده‌خواهی‌های تکراری طرف مقابل است. محمد مرندی، کارشناس مسائل آمریکا که از نزدیک شاهد روند وین بوده، حالا در روزهای اخیر دراین‌باره گفته است که آمریکایی‌ها در اواخر مذاکرات ناگهان رفتار و جهت‌گیری‌شان را تغییر دادند و فعلا مذاکرات متوقف شده است.
وی در پاسخ به این سوال که «اصلی‌ترین دلیل تغییر رفتار آمریکایی‌ها چیست؟»، گفت: فشارهای داخلی مخالفان بایدن و طرفداران رژیم صهیونیستی باعث شد تا آهنگ پیشرفتی که به‌ویژه در آخر مذاکرات دیدیم، متوقف شود. تغییر رفتار آمریکایی‌ها اما تنها مربوط به همین موضوع نیست و آن‌ها حتی در روزهای اخیر نیز در موضوع آزادسازی منابع بلوکه‌شده ایران رفتار مشابهی را از خود نشان دادند.
در این راستا، علی‌رغم اینکه سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امورخارجه ایران توافق برای آزادسازی هفت‌میلیارد دلار ارزهای مسدودی ایران را تایید کرد ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت که خبر آزاد شدن پول‌های بلوکه‌شده «تماما اشتباه» است و «هیچ کشور ثالثی پول ایران را آزاد نکرده و فعلا هم قرار نیست آزاد کند.» رفتارهای دوگانه و برخوردهای ضدونقیض حتی در روزهای اخیر فاصله بین ایران و آمریکا را زیادتر کرده است و آن‌ها علاوه‌بر زیاده‌خواهی‌ها، از دستیابی ایران به پول‌های خود کماکان جلوگیری خواهند کرد.
هشدار رهبرانقلاب
رهبر انقلاب نیز در دیدار اخیر با کارگزاران نظام به رفتار آمریکایی‌ها اشاره کردند و ضمن تاکید بر ضرورت ادامه مذاکرات، مسوولان را از معطل ماندن برحذر داشتند. ایشان با ابراز خرسندی از مقاومت هیات مذاکره‌کننده در مقابل زورگویی‌ها و زیاده‌خواهی‌ها گفتند: طرف مقابل که بدعهدی کرد و از برجام خارج شد، الان احساس درماندگی و بن‌بست می‌کند اما نظام اسلامی که با اتکای به مردم از مشکلات زیادی عبور کرده، از این مرحله هم عبور خواهد کرد. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به جهت‌گیری خوب دیپلماسی کشور تاکید کردند: مسوولان مطلقا معطل مساله هسته‌ای نشوند و براساس واقعیات کشور به برنامه‌ریزی و اقدام برای حل مشکلات بپردازند.معطل نگه داشتن کشور نکته‌ای است که در گذشته نیز خسران زیادی را برای مردم در پی داشته و نباید در آینده تکرار شود. جمهوری اسلامی ضمن پایبندی به اخذ حقوق ملت اگرچه از هیچ گفت‌وگویی فرار نخواهد کرد اما با توجه به رفتار غلط آمریکایی‌ها در سال‌های گذشته نباید به شکلی پیش رفت که مردم بیش از این آسیب ببینند.
توقف مذاکرات در روزهای گذشته که بی‌ارتباط با تحولات جهانی نیز نیست، تنها به ضرر ایران نخواهد بود و آمریکا نیز از آن متضرر خواهد شد. محمد مرندی نیز دراین‌باره می‌گوید که دولت بایدن جسارت لازم را برای به‌دست‌آوردن یک توافق از دست داده ولی با توجه به جنگ اوکراین و مشکلات روزافزون آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها، توقف مذاکرات به زیان آمریکاست بیش از آنکه به زیان ایران باشد.
رفتار تکراری مقامات کاخ سفید
مقامات آمریکایی که در ماه‌های گذشته با اظهارات ضدونقیض به مانع تراشی پرداخته‌اند، در روزهای اخیر نیز دست از این سیاست خود برنداشته‌اند و در این راستا، «جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی کاخ سفید با اشاره به پرونده مذاکرات و توافق هسته‌ای ایران، گفت: رییس‌جمهور بایدن توافقی را با ایران که خطر برنامه هسته‌ای این کشور را مهار و متوقف نکند، امضا نمی‌کند.
این اظهارات در ادامه اظهارات غیرسازنده گذشته نه‌تنها نشان‌دهنده مشی تکراری مقامات آمریکاست بلکه ثابت می‌کند که ایران علی‌رغم ایستادگی بر مشی خود و پی گرفتن روند مذاکرات باید از هرگونه دلخوش کردن به رفع تحریم‌ها و رفتار قانونمدارانه طرف آمریکایی، چشم‌پوشی کند و در جهت حل مشکلات داخلی براساس توصیه‌های
رهبر انقلاب اقدام کند.
آمریکایی‌ها که در هفته‌های اخیر گزینه‌های جدیدی را روی میز گذاشته‌اند، در آینده نیز از این روند دست نخواهند کشید و تا رسیدن به هدف خود که همان پایمال کردن حقوق ملت ایران است به اقدامات غلط خود اصرار خواهند کرد. توقف دوباره مذاکرات در دولت بایدن نشان می‌دهد که وی از اراده جدی و عزم واقعی علی‌رغم شعارهای انتخاباتی برای بازگشت به برجام برخوردار نیست و توان رویارویی با جریان‌های داخلی آمریکایی را ندارد.
ابوالفتح: آمریکایی‌ها زیر بار برداشته شدن تحریم‌ها نمی‌روند
در این زمینه با امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل بین‌الملل به گفت‌وگو نشستیم. وی در گفت‌وگو با «صبح‌نو» با بیان اینکه مذاکرات فعلا متوقف است، گفت: البته شکست نخورده و تنها متوقف شده است.
وی با تاکید بر اینکه ایران و آمریکا خواسته‌هایی از هم دارند و هیچ‌کدام حاضر نیستند از خواسته‌های خود دست بردارند و به قول معروف، آن تصمیمات سخت را اتخاذ کنند، افزود: شرایط جهانی با جنگ اوکراین تغییر کرده است؛ البته نمی‌خواهم بگویم که مذاکرات وین به تحولات اوکراین گره خورده است اما از جنگ اوکراین تاثیر پذیرفته است.
ابوالفتح تاکید کرد: بنابراین در یک شرایط متفاوت ایران و آمریکا بر سر موضوعات حساس به توافق نمی‌رسند. ایران تاکید می‌کند که این آمریکاست که باید تصمیم سخت را بگیرد و آمریکایی‌ها اعلام می‌کنند که این ایران است که باید تصمیمات سخت را بگیرد؛ فعلا همه چیز قفل شده است و اینکه در آینده چه اتفاقی می‌افتد، چندان مشخص نیست و هر روز هم که می‌گذرد مخالفت‌ها با برگشتن آمریکا به برجام در داخل آمریکا شدیدتر می‌شود.
این کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به اینکه حتی اگر ایران بر سر موضوعات حساس به توافق برسد، بعید است برجام بتواند در آمریکا موردتایید قرار بگیرد، خاطرنشان کرد: یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که درحال حاضر وجود دارد این است که چه مقدار از تحریم‌های آمریکا علیه ایران برداشته شود.
موضوع سپاه هم حل شود، توافق به مشکل می‌خورد
وی افزود: ایران اصرار دارد که اگر قرار است جمهوری اسلامی بازگردد به پیش از 8می ۲۰۱۸ یعنی زمان خروج آمریکا از برجام بازخواهد گشت و درحقیقت اگر بخواهد برجام۲۰۱۵ را زیر نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجرا کند، آمریکا هم باید بازگردد به شرایط پیش از ۸می ۲۰۱۸ و تمام تحریم‌هایی را که اعمال کرده است بردارد.
ابوالفتح تاکید کرد: اگر این تحریم‌ها برچسب هسته‌ای دارند که هیچ اما اگر برچسب‌های دیگری هم دارند باید برداشته شوند. برچسب‌های حقوق‌بشری، حمایت از تروریسم، موشکی، منطقه‌ای و هر چیزی که هست.
این کارشناس مسائل آمریکا ادامه داد: با این ادله موضوع برداشته شدن نام سپاه از فهرست وزارت خارجه آمریکا هم باید اتفاق بیفتد. این چیزی است که آمریکایی‌ها زیر بار آن نمی‌روند و خواهان اجرای برجام ۲۰۱۵ از طرف ایران هستند اما خودشان نمی‌خواهند تعهدات ۲۰۱۵ را اجرایی کنند. این کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به اینکه البته مخالفت‌ها با برجام تنها بر سر ماندن یا نماندن نام سپاه در فهرست تروریستی ادعایی وزارت خارجه آمریکا نیست، خاطرنشان کرد: طیف افراطی‌تر و تندروتر ضد برجامی قویا با این موضوع مخالف است و هر روز بیانیه صادر کرده و نامه‌نگاری می‌کند. ابوالفتح ادامه داد: حتی اگر موضوع سپاه هم حل شود، ماهیتا موضوع برجام و توافق هسته‌ای به مشکل خواهد خورد.
آمریکا بازگشت به برجام را نمی‌خواهد
وی گفت: جمهوریخواهان تاکید دارند که حتما آن را به کنگره بیاورند و تاییدیه کنگره را بگیرند، درحالی‌که می‌دانیم رد شدن برجام حتی برجام ۲۰۱۵ و هر برجامی که مساله سپاهم در آن نباشد از کنگره نخواهد گذشت.
ابوالفتح افزود: درست است که الان اکثریت کنگره دموکرات‌ها هستند اما جمهوریخواهان براساس مکانیزم‌های داخلی کنگره می‌توانند جلوی آن را بگیرند، ضمن اینکه قسم خورده‌اند که روزی که به قدرت برسند حالا چه به این شکل باشد که اکثریت را در کنگره به دست بیاورند که احتمالا در نوامبر۲۰۲۲ این اتفاق خواهد افتاد یا کاخ سفید را به دست بیاورند که احتمالا در نوامبر ۲۰۲۴ این اتفاق خواهد افتاد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: آمریکایی‌ها ماهیتا با برجام مشکل دارند و معتقدند که برجام۲۰۱۵ که اوباما آن را امضا کرده است اصلا قابل‌قبول نیست و بازگشت به آن نقطه اصلا درست نیست و معتقدند که ایران اگر برجام می‌خواهد باید برجام۲۰۲۲ را بخواهد.
وی تاکید کرد: آمریکا بازگشت به برجام را نمی‌خواهد و از آن چیزی که در سال۲۰۱۵ به دست آورده است، بیشتر هم می‌خواهد؛ هم امتیازات بیشتری می‌خواهد و هم از ایران تعهدات بالاتری می‌خواهد.
ابوالفتح با بیان اینکه در چنین شرایطی بحث سپاه با مسائل منطقه و موشکی گره خواهد خورد، گفت: وقتی موضوع سپاه را در دستورکار قرار دادند و گفتند که ما این را انجام نمی‌دهیم به این معنی است که خواهان برجام۲ و ۳ از ایران هستند. آمریکایی‌ها زیر بار برداشته‌شدن تحریم‌ها نمی‌روند و اگر هم فرض را بر این بگذاریم که دولت بایدن این عزم و اراده را داشته باشد که من نسبت‌به آن هم تردید دارم، عمر این توافق بیشتر از چند ماه نخواهد بود.
ایستادگی بر حقوق ایران
این کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: جمهوریخواهان در کنگره هم برنده شوند و اکثریت را به دست بیاورند، با قانون‌گذاری و تصویب قوانین مختلف باعث می‌شوند که برجام ارزش خود را برای ایران از دست بدهد. حتی اگر نتوانند کاخ سفید را به‌دست بیاورند.
وی با اشاره دیدار اخیر رهبر انقلاب با کارگزاران نظام، گفت: همان اتفاقی درحال‌حاضر درحال رخ دادن است که رهبر انقلاب در گذشته هم مطرح کرده بودند و در مقابل زیاده‌خواهی‌ها طرف مقابل ایستادگی می‌شود؛ البته رهبری تمام تیم‌های مذاکراتی را موردتایید قرار داده و شخصیت‌های مذاکره‌کننده را تایید کرده‌اند.
ابوالفتح تصریح کرد: ایشان بارها تاکید کردند که تصور اینکه تحریم‌ها برداشته شود درست نیست و آمریکایی‌ها دست از تحریم برنمی‌دارند و باید مسیر دیگری را پیگیری کرد. مذاکرات و تلاش برای برداشتن تحریم‌ها سر جای خود و یک مسیر متفاوتی هم باید طی شود که بحث اقتصاد و اقتصاد مقاومتی است.
ابوالفتح با تاکید بر اینکه در دولت فعلی هم همین مسیر ادامه پیدا کرده است گفت: از زمانی که ترامپ از برجام خارج شد مسیر ایران مقاومت بود. ادبیات آقای روحانی با ادبیات آقای رئیسی متفاوت بوده است اما مسیر کشور همین بود که حقوق ایران به دست بیاید.
وی خاطرنشان کرد: از قبل مشخص بود که آمریکایی‌ها به برجام باز نخواهند گشت و در ایران یک خوش‌بینی کاذبی به وجود آمده بود. فاصله بین ایران با آمریکا زیاد است و بحث ما الان بحث برجام هسته‌ای نیست، بحث سر نقش و نفوذ ایران در منطقه است. من معتقدم که آمریکا بین
دو گزینه بد و بدتر دارد بد را انتخاب می‌کند.
هراس از قدرتمندی ایران در عرصه اقتصاد
این کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: از این نظر آمریکایی‌ها بین دو گزینه بد و بدتر دارند بد را انتخاب می‌کنند. به نظر آمریکایی‌ها، دستیابی ایران به سلاح اتمی گزینه‌ای بد است، درصورتی‌که برخی اینگونه تصور می‌کنند که این گزینه‌ها بدتر است.
وی افزود: معتقدند که برداشته شدن تحریم‌ها و آزادسازی اقتصاد ایران از زیر فشار گزینه‌های بدتری است. برای آمریکا ایران که یک موقعیت استراتژیک و جغرافیایی خاصی دارد و اقتصاد آن اگر از زیر تحریم برداشته شود قدرتمند می‌شود و این به قدرت ملی ایران اضافه خواهد کرد و به معنای کمک گروه‌های مقاومت و نیروهای نیابتی ایران است. ابوالفتح خاطرنشان کرد: آمریکایی‌ها ترجیح می‌دهند ایران هسته‌ای را داشته باشند اما ایران قدرتمند به‌لحاظ اقتصادی را نداشته باشند. این دیدگاه اسراییلی‌هاست که در داخل آمریکا دیده می‌شود از نظر اسراییلی‌ها، ایرانی که اقتصاد قوی داشته باشد و در منطقه هژمون باشد و بتواند با اقتصاد قدرتمند خود یارگیری و ائتلاف‌سازی کند به مراتب خطرناک‌تر از ایرانی است که قدرت اتمی داشته باشد. این کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: همه می‌دانیم که دارنده سلاح اتمی هیچگاه جرات استفاده از آن را ندارد؛ بنابراین مزیت زیادی به ایران اضافه نخواهد کرد اما اگر اقتصاد ایران رشد بالایی داشته باشد و قدرت ملی ایران را افزایش دهد اثرگذاری ایران در منطقه را افزایش خواهد داد.
وی گفت: با جنگ اوکراین که شاهد صف‌بندی‌های سیاسی اقتصادی در دنیا هستیم ایران می‌تواند با ائتلاف با روسیه اثرگذاری بیشتری در خاورمیانه داشته باشد. آمریکایی‌ها الان مثل سال۲۰۱۵ تنها جلوگیری ایران از دستیابی به سلاح اتمی را نمی‌خواهند اگر اینطور بود برای غنی‌سازی ۶۰درصدی برخورد جدی می‌کردند اما می‌بینیم که هیچ تحریمی اضافه نمی‌شود و شورای امنیت واکنش نشان می‌دهد. آن‌ها بر این موضع می‌مانند که اقتصاد ایران را فلج و با مشکل مواجه کنند.
ارسال نظر