مهدی فضائلی در یادداشتی به تفاوت ماهوی نقد دوست و دشمن پرداخت
مرز مطالبه‌گری صحیح با دشمن مغرض
یکی از فرازهای پربازتاب بیانات اخیر رهبر انقلاب در دیدار با دانشجویان، توصیه ایشان درخصوص چگونگی مطالبه‌گری دانشجویان بود؛ ایشان فرمودند: «مطالبه‌گری شما به‌گونه‌ای باشد که هم در بیان صورت مسائل و هم در مقام ارائه راه‌حل‌ها، با دشمن مغرض، مخرج مشترک پیدا نکنید.»
این یادداشت تلاش می‌کند به این سوال پاسخ دهد که مطالبه‌گری دانشجویان چگونه می‌تواند از هم‌مخرج شدن با دشمن، مصون بماند؟
در ابتدا، با دقت در همین جمله متوجه می‌شویم این مخرج مشترک در دو ساحت ممکن است اتفاق بیفتد؛ نخست، «در بیان صورت مسائل» و دوم «در مقام راه‌حل‌ها».
در بخش اول یعنی «بیان صورت مسائل»، دو نکته می‌تواند زمینه هم‌مخرج شدن با دشمن را فراهم کند؛ ابتدا خود مساله و سپس نحوه طرح و بیان مساله.
نظام مسائل دوستان و دلسوزان کشور با نظام مسائل دشمن گاهی مشترک است اما در موارد بسیاری هم تفاوت وجود دارد یا حداقل در اولویت مسائل تفاوت‌های زیادی وجود دارد.
دشمن با استفاده از روش‌های علوم شناختی ازجمله هیجان، در موارد زیادی حواشی را پرورش می‌دهد و به‌جای مساله اصلی جا می‌زند یا مسائل دست‌چندم را به‌عنوان مساله دست اول القا می‌کند. موضوعاتی از قبیل مدل تلفن‌همراه زینب سلیمانی، سفر برخی اعضای خانواده رییس مجلس به ترکیه و حضور زنان در ورزشگاه، هرچند می‌تواند و باید در جای خود و به اندازه مورد نقد و بررسی قرار گیرد اما قطعا جزو مسائل اصلی کشور نیستند.
در نحوه طرح مساله نیز یکی از تفاوت‌های اساسی بین دشمن با دوستان این است که طرح مساله ازسوی دشمن با بدبینی همراه است اما دوست اگر هم خوش‌بین نباشد، حداقل بی‌طرف است.
تفاوت دیگر نحوه طرح مساله بین دوست و دشمن این است که روش دشمن به تضعیف منجر می‌شود اما دوست مراقب است که مطالبه‌گری‌اش موجب رفع صحیح اشکال و تقویت مسوولان بشود.
ساحت دومی که ممکن است در اثر غفلت با دشمن مغرض مخرج مشترک پیدا کند، ساحت ارائه راه‌حل‌هاست. دشمن در بسیاری مواقع نه‌تنها برای مشکلات و حل مسائل راه‌حلی پیشنهاد نمی‌دهد، بلکه القای بن‌بست می‌کند و تلاش کرده که مردم را ناامید و مأیوس سازد ولی دلسوزان کشور و مردم، هیچگاه القای یأس نمی‌کنند و برای حل مسائل امیدوارند آن هم نه امید واهی بلکه امید مبتنی بر تجربه و عقلانیت. کار دیگری که دشمن در ارائه راه‌حل می‌کند، دادن آدرس غلط است. مذاکره یا دست کشیدن از آرمان‌های انقلاب را راه‌حل مشکلات اقتصادی معرفی کردن، ازجمله آدرس‌های غلطی است که دشمن برای حل مسائل کشور ارائه می‌دهد.
حسن ختام این یادداشت را به فرازی از بیانات رهبر حکیم انقلاب اسلامی در دیدار اخیر با کارگزاران نظام اختصاص می‌دهم.
این توصیه اگرچه خطاب به منتقدان مذاکرات هسته‌ای مطرح شد لیکن می‌تواند به بقیه موارد ازجمله موضوع بحث ما نیز تعمیم یابد.
«نقد کارهای این مسوولان هم اشکال ندارد، اظهارنظر اشکال ندارد، منتها اولا مراقب باشید این اظهارنظرها و نقدها بدبینانه نباشد؛ البته بنده همیشه این را به این کسانی که مسوول‌اند، در همه دولت‌ها تذکر داده‌ام که نگاه به کسی که در میدان هست و در صف مقدم مشغول فعالیت است، نباید نگاه بدبینانه و از روی سوءظن باشد. خب افراد مؤمن، افراد انقلابی، افراد پرجد و جهد، پرکار مشغول کارند، دارند در این زمینه کار می‌کنند؛ اگر نقدی هم می‌شود خوش‌بینانه باشد، بدبینانه نباشد؛ ثانیا موجب تضعیف این کسانی نشود که در این میدان مشغول تلاش و کار هستند؛ و امید مردم هم تضعیف نشود، یعنی جوری حرف زده نشود که [این‌ها] ناامید بشوند.»
ارسال نظر