نقطه ثقل حسین(ع) است

در دل این شور عظیم، فوج‌فوج خاطره و حرف نگفته و روایات به زبان نیامده، نهفته است؛ به تعداد آدم‌هایی که در این مسیر قرار می‌گیرند، روایت برای این سفر وجود دارد. بعضی از این خاطرات در صفحه‌های کتاب‌ها جا خوش کرده‌اند که در این مطلب بنا داریم به معرفی برخی از آن‌ها بپردازیم.

درنگی در نجف؛ جواد کلاته عربی خاطرات سفر خود را در این کتاب بیان کرده است. او با نثر صمیمی، در معرفی کتاب آورده است: «اما کمی درباره کتاب. سعی کرده‌ام فارغ از اصول سفرنامه‌نویسی که چیز چندانی هم از آن نمی‌دانم، فقط روایتی روان و تصویری شفاف از لحظه‌لحظه حضورم در این سفر معنوی به‌عنوان یک «زائر» و «خادم» ارائه کنم. اما خودم را در لحظات ثبت خاطرات و در فرایند بازنویسی متن، به رعایت اصول ملزم کردم که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از ثبت خاطرات «در لحظه»، توجه به عنصر «مشاهده» در ثبت و بازنویسی اطلاعات و تکیه بر آن، استفاده از نقشه راه‌ها و مکان‌ها در زمان بازنویسی متن، برای دوری از ارتکاب اشتباه در بیان اطلاعات مرتبط، تحقیق از منابع اینترنتی زمان بازنویسی، برای برخی توضیحات پانویس‌ها، به «مشاهده» به‌عنوان اصیل‌ترین و اصلی‌ترین عنصر در ثبت و بازنویسی خاطراتم باور داشتم و آن را با وجود نواقص احتمالی‌اش، اساس کارم قرار دادم.» جواد کلاته در تدوین کتاب از تعدادی عکس استفاده کرده است تا نوشته‌هایش در کنار تصاویر زنده بنماید. این کتاب سال1395 توسط نشر مرکز مطالعات پژوهشی 27بعثت، به چاپ رسید.

سر بر خاک دهکده؛ این اثر روایت سفر فائضه غفارحدادی از پیاده‌روی اربعین است که در قطع رقعی و ۱۶۸صفحه به رشته تحریر درآمده و در آستانه اربعین حسینی ازسوی انتشارات شهید کاظمی روانه بازار نشر شده است. کتاب سر بر خاک دهکده، روایت سفر یک بانوی نویسنده با چهار بادیگارد قدبلندش از پیاده‌روی اربعین است. زنی که روزی به دهکده خاک‌برسر سفر کرده، حالا به دهکده‌ای سفر می‌کند که دوست دارد سر بر خاکش بگذارد؛ دهکده‌ای که شهردارش همان علمدار کربلاست. او از سفری می‌نویسد که سراسر رحمت است و جذبه، رحمتی واسعه از سفره ارباب که در عالم پهن شده و جاذبه‌ای مغناطیسی که کل عالم را به خود مجذوب کرده است. این کتاب روایتی است جذاب و خواندنی از پیاده‌روی اربعین؛ کتابی ملازم با اشک و خنده توأمان.

از این ستون به آن ستون؛ نویسنده این اثر، محمدرضا وحیدزاده، شاعری است که حاصل تجربه‌های تلخ و شیرین و غریب و آشنای خود را از چندین سفر پربرکت پیاده‌روی اربعین گرد آورده و با نقل‌شان در قالب خاطراتی پرحلاوت، آن‌ها را با مخاطبان خود سهیم شده‌است. مخاطب در این کتاب، ضمن موقعیت‌های مختلف و در خلال صحنه‌های گوناگون، همسفر راوی کتاب می‌شود و گام‌به‌گام با او، آنچه را در منازل مختلف این سفرها بر نویسنده کتاب رفته، به تماشا می‌نشیند. نکته جالب‌توجه در این اثر موقعیت‌های مختلف راوی در این خرده‌روایت‌هاست. او گاه در مقام خادم و گاهی در مقام مهمان، گاه در نقش مسوول کاروان و گاهی در موقعیت فعال فرهنگی، گاه به‌عنوان ناظر و گاهی در جایگاه موضوع روایت‌ها حضور دارد و این‌گونه‌ زاویه‌های دید، بر شیرینی این خاطرات برای مخاطبان اثر 
افزوده است. پیش از این، چند عنوان از این خاطرات توانسته برگزیده سوگواره ملی اربعین دانشگاهیان در استان ایلام شود. این کتاب در 76صفحه ازسوی انتشارات شهیدکاظمی منتشر شد.

«قدم‌ عاشقی»؛ کتاب «قدم عاشقی» که به مناسبت اربعین حسینی تدوین شده، ماحصل سخنرانی‌های محمدرضا عابدینی در چند سال اخیر است که در سه گفتار با عناوین اربعین و ظهور حق در طول تاریخ، اربعین، امتداد عاشورا تا ظهور و شرح زیارت‌نامه اربعین تنظیم شده و به همت دفتر نشر معارف روانه بازار نشر شده است. گفتار اول دربردارنده نگاه تاریخی - تمدنی به جریان نبرد حق و باطل و نقش انبیای الهی در تاریخ انسانی و تبیین جایگاه حماسه عاشورا و توجه انبیا و اولیای الهی به آن، به‌عنوان گلوگاه تاریخ در این سیر و نسبت‌یابی اربعین به‌عنوان فعلیت و امتداد ظرفیت‌های عاشورا برای مقدمه‌سازی ظهور است. گفتار دوم این مبنا را با نگاهی عینی و مصداقی و با تدبر و تجربه‌اندیشی در متن حماسه پیاده‌روی اربعین همراه می‌کند و تلاش می‌کند با نگاهی تحلیلی و مصداقی به نهضت اربعین ظرفیت آن را به‌عنوان یک الگوی اجتماعی و تمدنی تحلیل کرده و درنهایت به آسیب‌شناسی اربعین بپردازد. در گفتار سوم تلاش شده است، به زیارت اربعین به عنوان فصل اخیر و کمالی غایی زائر نگاه شده و شرحی هر چند مختصر بر متن زیارت‌نامه اربعین، با این مبنا اراده شود. نویسنده درباره عنوان کتاب در مقدمه آورده است: مخاطبان این اثر همه عاشقان اهل‌بیت(ع) هستند که در عصر سردی روابط انسانی و ایمانی، عاشقانه و با گرمی محبت حسین(ع) قدم در وادی عشق گذاشته‌اند و در پی احیای جمعی نشانه پنجم اهل ایمان در پیاده‌روی اربعین هستند، به همین جهت نام کتاب «قدم عاشقی» گذاشته شده است.

«پادشاهان پیاده»؛ بهزاد دانشگر و محمدعلی جعفری، همراه با مترجمان عربی و انگلیسی، در سفر زیارت اربعین عازم نجف و کربلا شده‌اند. آنان در این سفر سراغ نسبت افراد و زائران امام‌حسین(ع) رفته‌اند و حرف‌ها و خاطرات‌شان از این زیارت پرشکوه و نحوه پیوند خوردن‌شان با اباعبدالله(ع) را پرس‌وجو کرده‌اند. 
همه اقشار را می‌توان در این کتاب دید و خواند: ایرانی، عراقی، اروپایی، مسلمان، غیرمسلمان، شیعه یا سنی، زن و مرد و کوچک و بزرگ حتی موکب‌دارها، پلیس، نویسنده، روزنامه‌نگار، عکاس، مجری، پزشک. این کتاب داستان دلدادگی این آدم‌هاست به اباعبدالله(ع). داستان‌های بسیار جذاب و خواندنی از کشش کربلا و پویش جاده‌ نجف تا کربلا و پاهای تاول‌زده و دل‌های لک‌زده برای رسیدن به نینوا. در تدوین و نگارش مصاحبه‌ها سعی بر این بوده که کمترین دخل و تصرفی در روایت‌ها صورت نگیرد و فقط بازنویسی شود، زبان هر راوی حفظ شده و با لحن خودش روایت شده.  و همین است که این کتاب را خواندنی کرده است. خواندن خاطره با زبان جنوب‌شهر تهرانی، اصفهانی، شیرازی و یزدی، یا با لحن عرب لبنانی و فارسی 
دست‌وپا شکسته‌ تایلندی مقیم ایران، این کتاب را خواندنی و جذاب کرده است. کتاب مبتنی‌بر مستندنگاری بوده و همین سبب شده تا خواننده در بخش‌هایی به تفکر واداشته و در بخش‌هایی عواطفش درگیر شود.

سفر عشق؛ این کتاب نخستین روایت مکتوب از سفر شورانگیز پیاده‌روی اربعین حسینی است. در «سفر عشق» نویسنده تلاش کرده است با بیان خاطرات و مشاهدات خود از پیاده‌روی عظیم اربعین حسینی، گوشه‌ای از این نهضت جهانی را به رشته تحریر درآورده و شوق و محبت اهالی عراق را در خدمت به زائران حسینی روایت ‌کند. رضا احسانی، راوی کتاب در چرایی انتخاب عنوان کتاب، آورده است: «سفْر 
(بر وزن صِفر) واژه‌ای عبری است به معنی «کتاب» که همانند سفر (بر وزن قَمر) نوشته می‌شود، اما جمع شکسته یا مکسر هر دو «اسفار» است.
 این واژه برای نامیدن پنج کتاب تورات (سفر آفرینش، سفر خروج، سفرلاویان، سفر اعداد و سفر تثنیه) یا همه عهد قدیم به کار می‌رود». کتاب حاضر در چهار بخش نوشته شده است: ناسوت، ملکوت، جبروت و لاهوت. این کتاب با زبانی نیمه‌ادبی به روایت سفری دانشجویی در اربعین حسینی به شهر کربلا پرداخته است. این اثر ازسوی انتشارات سدید منتشر شده است.

کتاب‌های اربعینی
قابل تصویرسازی نیست
محسن دریالعل، مدیر مرکز فیلم و سریال اوج در گفت‌وگو با «صبح‌نو» درخصوص ساخت فیلم و سریال با موضوع اربعین در مرکز فیلم و سریال اوج گفت: تاکنون در این مرکز، فیلمی با این محوریت ساخته نشده و فعلا در اوج، برنامه‌ای در این رابطه تدارک دیده نشده است.
وی در ادامه در رابطه با ساخت فیلم و سریال با اقتباس گرفتن از کتاب‌هایی که با موضوع اربعین نوشته شده است، افزود: کتاب‌های منتشرشده با موضوع اربعین، کتاب‌هایی با ادبیات احساسی است که نمی‌توان از آن‌ها برای ساخت فیلم اقتباسی صورت گیرد. اگر کتاب‌هایی وجود داشته باشد که قابلیت تصویرسازی وجود داشته باشد، می‌توان از آن‌ها اقتباس کرد.
دریالعل ضمن اشاره به نیازی که در زمینه ساخت چنین فیلم‌هایی 
وجود دارد، اضافه کرد: موضوعات مذهبی ازجمله اربعین، از موضوعات حساس باجزئیات خاص است، که باید بااحتیاط در این راه قدم برداشت.