«صبح‌نو» به بهانه انتصاب دبیر جشنواره فجر عملکرد سازمان سینمایی را بررسی کرده است
فاصله محافظه کاری تا تحول طی می شود؟
یکی از معدود دفعاتی است که دبیر جشنواره فیلم فجر در ابتدای سال معرفی می‌شود. معمولا دبیران ادوار جشنواره فیلم فجر در پاییز همان سال معرفی می‌شوند اما این‌بار سازمان سینمایی ترجیح داد در هفته‌های ابتدایی سال این کار را انجام دهد.
گزینه‌های مطرح دولت برای این مسوولیت به دلایل مختلف آن‌قدرها زیاد نبودند. از میان اسامی مطرح، محمد خزاعی یکی از افرادی بود که لااقل عقبه سینمایی داشت. او تجربه دبیری جشنواره فیلم فجر و تهیه و تولید در سینما داشت. پس لااقل نسبت‌به برخی اسامی دیگری که مطرح می‌شد، «سینمایی‌تر» بود. در این گزارش رویه سازمان سینمایی را مرور، سپس جشنواره چهلم را بررسی و در پایان انتخاب دبیر جشنواره چهلویکم را نقد می‌کنیم.
توقعات از سازمان سینمایی بالاتر است
سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حدود 6ماه گذشته عملکرد چندان مناسبی نداشته و نه‌تنها در مقابل تحولات و اتفاقات سینمای ایران منفعل بوده که در حوزه ایجابی و طرح و ایده جدید هم تاکنون چندان خوب عمل نکرده است. اگر بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم، شاید 6ماه زمان کمی برای ارزیابی عملکرد این سازمان باشد اما واقعیت این است که فراتر از زمان مساله اصلی ایده، طرح و نقشه برای آینده سینمای ایران است که در نگاه مدیران این سازمان دیده نشده است. قرار نیست در طول 6ماه سینمای ایران سامان یابد و همه مشکلات حل شود اما در همین 6ماه می‌توان امید و انگیزه به سینمای ایران مخصوصا جوانان دغدغه‌مند تزریق کرد. می‌توان زیرساخت حرکت به‌سمت یک سینمای مردمی و دغدغه‌مند و متعهد را ایجاد کرد؛ سینمایی که هنر انقلابی را صرفا در یک‌سری کلیشه‌ها و تبلیغات سطحی خلاصه نکند، همان‌طورکه مدیریت را هم در انفعال مقابل جریان روشنفکری طلبکار و تنگ‌نظر تعریف نکند. سازمان سینمایی باید بسترها و امکانات لازم را برای پرورش و رشد و ماجراجویی جوانانی آماده کند که هم نسبت‌به مسائل جامعه و مردم دغدغه دارند و هم استعداد خلق آثار استاندارد در آن‌ها دیده می‌شود. متاسفانه سینمای ایران از سویی گرفتار امثال «دینامیت» و «قدغن» است که مرز میان سینمای بدنه و فیلمفارسی را رعایت نمی‌کنند و از سوی دیگر، آن‌قدر محافظه‌کار و مصالحه‌گر شده که نه جرات می‌کند جایزه بهترین کارگردانی به فیلم بزرگ «موقعیت مهدی» دهد، نه جسارت دارد که یکی از ضعیف‌ترین فیلم‌های فرهادی یعنی «قهرمان» را از رفتن به اسکار بازدارد. در چنین شرایطی که متاسفانه جریان روشنفکری سینما به‌شدت طلبکار شده و انگار نه انگار که خود برآمده از سینمای دولتی و رانتی بوده، کار برای تعامل درست و منطقی با اهالی سینما، گسترش زیرساخت‌ها با کمک بخش خصوصی و به میان آوردن گام‌دومی‌ها در سینما سخت به نظر می‌رسد. تاکنون کمتر نشانه‌ای وجود داشته که نشان دهد اراده و طرح مدیران سینمایی برای اصلاح امور بزرگ‌تر از حجم مشکلات است. نمونه جدید آن هم انفعال سازمان سینمایی در ماجرای اکران فیلم لامینور و بیانیه سینماگران زن است که عملا رفتار این سازمان امیدوارکننده نبوده است.
ما نیازمند یک سازمان سینمایی فعال و پویا با هدف گسترش هنر انقلابی هستیم که برآمده از مردم و جامعه و متکی به ارزش‌ها و آرمان‌های بزرگ انقلاب اسلامی باشد. این راه نیازمند شجاعت، جسارت و ایده است که بتواند اتمسفر سینمای ایران را عوض کند. هم راه گفت‌وگو و تعامل را با اهالی سینما بگشاید و هم کاری کند که امثال اطیابی که روزگاری فیلم متعهدانه می‌ساختند سر از ساخت «دینامیت» درنیاورند و به مسیر سابق خود بازگردند. در این میان، جشنواره فجر فراتر از یک جشنواره نماد سینمای ایران است. طبیعتا نقش دبیر این جشنواره در نمادسازی بسیار مهم است. گرچه تردیدی در صداقت آقای مجتبی امینی وجود ندارد اما هم نداشتن تجربه برگزاری چنین رویدادی در سوابق ایشان، هم مشغله ایشان در چند برنامه دیگر، ایشان را در صدر گزینه‌های این سمت قرار نمی‌دهد. چه بسا انتخاب افرادی چون شهاب اسفندیاری می‌توانست بیشتر به این جشنواره کمک کند.
حکم برای دبیر جشنواره چهلویکم فجر
محمد خزاعی، معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رییس سازمان سینمایی کشور طی حکمی «مجتبی امینی» را به سمت دبیر چهل و یکمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر منصوب کرد. به گزارش اداره کل روابط‌عمومی سازمان سینمایی و سمعی بصری، متن حکم دبیر چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر به این شرح است: «جناب آقای مجتبی امینی، نظر به تجربه و تعهد، جنابعالی را به سمت دبیر چهل ویکمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر منصوب می‌نمایم.
امید است با اتکا به پروردگار متعال و با عنایت به افق‌های ترسیم‌شده در نقشه گام دوم انقلاب اسلامی و راهبرد‌های کلان سازمان سینمایی مبتنی بر رویکرد «قانون‌گرایی، استانداردسازی و عدالت‌محوری» با سرلوحه قرار دادن سه ضرورت اجتناب‌ناپذیر سینمای ایران «اخلاق، آگاهی، امید» ضمن همراهی با اهالی فرهیخته سینما، منتقدان و اصحاب رسانه، جوانان متعهد و بادانش و با توجه به اصل صرفه‌جویی و اجتناب از هرگونه تشریفات زائد و بهره‌گیری از تجارب ارزشمند گذشته و ظرفیت سینمای ایران در برگزاری رویداد فجر سینمای ایران همزمان با فجر انقلاب اسلامی موفق باشید.
انتظار می‌رود چهل‌ویکمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر که با ساختاری منسجم و یکپارچه در گستره ملی و بین‌المللی برگزار می‌شود با اهتمام به مقوله دیپلماسی فرهنگی، درک الزامات و ضرورت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی و جلب مشارکت گسترده کشورهایی که دارای مشترکات دینی، فرهنگی و گفتمانی هستند فرصتی مضاعف برای سینمای ایران در عرصه ملی و بین‌المللی فراهم آورد.
هماهنگی، همکاری و همراهی موسسات و معاونت‌های سازمان، در برگزاری هرچه باشکوه‌تر جشنواره بین‌المللی فیلم فجر انقلاب اسلامی، موردنظر و حائزاهمیت است. شایسته می‌دانم از تلاش‌ها و کمک‌های آقای مسعود نقاش‌زاده که به‌رغم مشغله‌های حرفه‌ای برای یک دوره دبیری این رویداد سینمایی را پذیرفته بودند، قدردانی و تشکر نمایم.»
شایان ذکر است، مجتبی امینی، مدیرعامل موسسه فرهنگی هنری شهیدآوینی، دبیری سه دوره جشنواره فیلم کوتاه سما، دبیر دو دوره جشنواره چهل‌چراغ، عضو اتحادیه تهیه‌کنندگان سینما، تهیه‌کننده، مجری طرح و مدیر تولید بیش از 20فیلم سینمایی بوده است.
دوره پرحاشیه چهلم
دوره چهلم از آن دوره‌هایی است که به این زودی‌ها فراموش نخواهد شد. دلایلش را هم در مسائل مختلفی-خصوصا امور اجرایی- باید جست. دوره چهلم با اولین دوره مدیریتی دولت جدید مصادف شد. پس طبیعتا عمده فیلم‌های متقاضی برای حضور در جشنواره، آثاری بودند که ازسوی دولت قبل مجوز تولید کسب کرده بودند. پس مدیران سازمان سینمایی باید از بین این فیلم‌ها چینش جشنواره را مهندسی می‌کردند. فیلم‌هایی از سعید روستایی، وحید جلیل‌وند و هومن سیدی در جشنواره حضور پیدا نکردند تا اولین حاشیه جدی ایجاد شود. نهایتا اعلام شد فیلم سعید روستایی هنوز پروسه تولید را پشت سر نگذاشته اما فیلم جلیل‌وند موفق به کسب رضایت شورای انتخاب آثار جشنواره نشده است. اما همانطور که گفتیم دوره چهلم سرشار از شبهات اجرایی بود. در ابتدا گفتند «کاخ» به «خانه» تغییر نام داده و فرش قرمز نخواهیم داشت. بعدا اعلام کردند که محل سالن اهالی رسانه یا همان «خانه» پردیس چارسو است. پردیس چارسو به‌دلیل موقعیت جغرافیایی، امکانات و همین‌طور وجود بازار تجاری، اصلا با نظر مثبت اهالی رسانه مواجه نشد. سازمان سینمایی اعلام کرد که برج میلاد و مسوولان شهرداری همکاری لازم را برای میزبانی جشنواره چهلم نداشته‌اند. پس از چندروز گفتند که مشکل حل شده و برج میلاد میزبان جشنواره است. جشنواره آغاز شد و در همان روز اول مشخص شد امسال یکی از شلوغ‌ترین سال‌های سالن اهالی رسانه در جشنواره است. همین ازدحام و انتخاب اشتباه برای محل کنفرانس خبری، باعث اعتراضاتی در روز اول شد. از روز بعد، محل نشست خبری تغییر کرد. این درحالی بود که دبیر جشنواره به‌دلیل آنچه ابتلایش به کرونا اعلام شده بود، غیبت محسوسی داشت و حتی نشست خبری جشنواره را هم در اتفاقی عجیب و در طول جشنواره شاهد بودیم. نشست رسانه‌ای برخی فیلم‌ها -خصوصا فیلم «نمور»- جشنواره را تا چند روز بعد از پایان رویداد وارد حاشیه کرد اما گل سرسبد مشکلات مربوط‌به مراسم اختتامیه جشنواره چهلم بود. ساعاتی قبل از برگزاری مراسم، یکی از سامانه‌های معتبر سینمایی، اسامی نامزدها و برندگان سیمرغ را منتشر کرد. بله! جشنواره چهلویکم یکی از پرحاشیه‌ترین دوره‌های فجر بود!
ارباب مسوولیت‌ها!
اما برسیم به دبیر دوره چهلویکم جشنواره فیلم فجر. مجتبی امینی لااقل برای اهالی رسانه چهره شناخته‌شده‌ای است. بزرگ‌ترین مشخصه‌اش، میل زیاد به تجربه کارهای مختلف است؛ بازیگری، مجری‌گری، تهیه‌کنندگی سینما، سریال‌سازی، تولید برنامه هفت، مدیریت فرهنگی، تهیه‌کنندگی موسیقی و حالا هم دبیری مهم‌ترین رویداد فرهنگی کشور، یعنی جشنواره فیلم فجر! مسوولیت‌ها و پروژه‌هایی را که مجتبی امینی به عهده گرفته و می‌گیرد یک تریلی جابه‌جا نمی‌کند! شاید آن‌روزها که فیلم سینمایی «دل‌شکسته» اکران شد، کمتر کسی فکرش را می‌کرد یکی از بازیگران آن به مرور مسیر پیشرفت را در عرصه فرهنگی کشور به این شکل طی کند. امینی که روزگاری در موسسه شهیدآوینی مشغول بود، به‌مرور ترجیح داد در قامت یک مدیر و تولیدکننده خصوصی فعالیت کند. امینی در برخورد با آدم‌ها -خصوصا منتقدانش- مشی خاصی دارد که آن‌ها که او را می‌شناسند از این رویه باخبرند؛ البته ورود به آن، موضوع این گزارش نیست! امینی با اجرای برنامه «چهل‌چراغ» نشان داد که هنوز مقابل دوربین رفتن برایش جذاب است و در کنار تولید محصولات مختلف، این مساله را هم مدنظر دارد اما دلایل اصلی شهرت او دو اتفاق دیگر بود. او تهیه‌کننده برنامه سینمایی هفت شد؛ برنامه‌ای که روزگاری یکی از برندهای برنامه‌سازی تلویزیون شده بود اما در دوره امینی به‌شدت به‌سمت خنثی شدن و یک‌جور
کمای رسانه‌ای رفت.
انگار تهیه‌کننده برنامه و البته مدیران شبکه سه تصمیم به نابودی این برنامه گرفته بودند. رویه هفت باعث انتقادات فراوانی به این برنامه شد و اصولا فلسفه و دلیل استمرار پخشش بارها زیر سوال رفت. هرچند اصولا امینی اهمیتی به این مسائل نمی‌داد و کار خودش را می‌کرد اما اتفاق مهم دیگر برای او، تهیه‌کنندگی سریال امنیتی «گاندو» بود. این مجموعه در فصل اول، مخاطبان و البته حواشی زیادی پیدا کرد. فصل دوم این سریال با موفقیت فصل قبل مواجه نشد اما کار درباره مجتبی امینی به اینجا ختم نشد! او به‌عنوان تهیه‌کننده محمد علیزاده -خواننده مشهور پاپ- معرفی شد. پس حالا مجتبی امینی پس از بازیگری، مجری‌گری، تهیه‌کنندگی سینما، تهیه‌کنندگی تلویزیون و سریال‌سازی وارد یک تجربه جدید شده بود! مجتبی امینی این روزها در کنار پیگیری پروژه‌های تلویزیونی «حضرت معصومه(س)»، فصل بعدی «گاندو»، تهیه‌کنندگی موسیقی، مدیریت فرهنگی، تهیه برنامه هفت و هزار و یک کار دیگر، قرار است متولی دبیری جشنواره دوره چهلویکم فجر هم بشود. یعنی با یک دست چندین هندوانه بردارد. علی برکت الله!
ارسال نظر