«صبح‌نو» همزمان با درگذشت نادر طالب‌زاده جایگاه رسانه‌ای او را بررسی کرده است
چریک رسانه‌ای
در لحظات اذان و افطار جمعه بود که یک خبر تلخ در خروجی رسانه‌ها منتشر شد. نادر طالب‌زاده، کارگردان، مجری و پژوهشگر کشورمان به دیدار معشوق شتافت. از سال‌ها پیش بود که برای فعالان حوزه فرهنگی، خصوصا علاقه‌مندان به انقلاب اسلامی نام یک فرد به شهرت زیادی رسید.
با پیروزی انقلاب از آمریکا به ایران بازگشت؛ درحالی‌که آرزوی پدر برای تحصیل در رشته پزشکی و علاقه اول خود - ادبیات - را محقق نکرد و دانش‌آموخته رشته سینما در دانشگاه کلمبیا شد. دبیری جشنواره فیلم «عمار»، راه‌اندازی کنفرانس افق نو، عضویت در هیات اندیشه‌ورز شبکه افق، کارگردانی سریال «بشارت منجی»، ساخت چندین مستند و البته اجرای برنامه «عصر» شبکه افق تنها گوشه‌ای از فعالیت‌های اوست، نادر طالب‌زاده که سابقه همکاری با شهیدآوینی را هم دارد، او را بیش از هر چیزی با فعالیت‌های انقلابی‌اش می‌شناسیم. نادر طالب‌زاده از آن آدم‌هایی است که می‌توان تا مدت‌ها درباره خودش و فعالیت‌هایش حرف زد و بحث کرد. طالب‌زاده به معنی واقعی کلمه یک مجاهد فرهنگی بود. در این گزارش در ابتدا کمی درباره زندگی و آثار او صحبت و در پایان تعدادی از پیام‌ها و دل‌نوشته‌هایی را که در غم ازدست‌دادنش منتشر شده مرور می‌کنیم.
پسر تیمسار، فرزند انقلاب
شبکه تلویزیونی افق در پی درگذشت «نادر طالب‌زاده»، ویژه‌برنامه‌ای را پخش کرد. عصر ایران نوشت: «در پی درگذشت «نادر طالب‌زاده»، مستندساز تلویزیونی که با برنامه‌های تصویری ضد‌آمریکایی و ضد‌اسراییلی و گفت‌وگو با شخصیت‌های منتقد غربی شهرت داشت، شبکه تلویزیونی «افق» به یاد او ویژه‌برنامه‌ای را پخش کرد؛ شبکه‌ای که طالب‌زاده از پایه‌گذاران آن بود. در این برنامه، مجید شاه‌حسینی به‌تفصیل نکات متنوعی را درباره نادر طالب‌زاده توضیح داد و از جمله تایید کرد، او «پسر تیمسار منصور اردوبادی، از فرماندهان ارتش شاهنشاهی بوده است.»
بااین‌حال روایت شاه‌حسینی قدری متفاوت بود؛ چراکه از سکوت نادر طالب‌زاده (اردوبادی) در قبال مصادره خانه و باغ پدری در سال۱۳۶۸ با حکم ستاد اجرایی فرمان امام(ره) گفت؛ حال آنکه خود مرحوم در مصاحبه با حسین دهباشی گفته بود: «دلیلی برای این کار نبوده چون پدرش خانه‌نشین شده بود.» مجید شاه‌حسینی گفت: پدر نادر به‌خاطر همکاری با کودتای نافرجام «قرنی» و مشارکت‌نکردن در سرکوب عشایر کهگیلویه‌وبویراحمد خانه‌نشین شد. مهمان برنامه «جهان‌آرا» به‌خاطر همین ویژگی‌ها نادر طالب‌زاده را که در ۱۶سالگی به آمریکا رفت و در پی پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ زندگی و امکان پیشرفت مادی در آمریکا را رها کرد و به ایران بازگشت، شبیه دو شخصیت «مُصعب» و «سلمان فارسی» در تاریخ صدر اسلام دانست و او را همچون «مصعب» شایسته لقب «اشراف‌زاده قهرمان»؛ هرچند که در ادامه بیشتر با «حاج قاسم سلیمانی» در یک سطح دانست و گفت: «نقش حاج نادر در جبهه فرهنگی و رسانه‌ای مثل نقش حاج‌قاسم در جبهه نظامی و مقاومت است.» از نکات قابل‌توجه این برنامه این سخن هم بود که سال ۱۳۵۸ به‌عنوان خبرنگار شبکه سی‌بی‌اس آمریکا فعالیت می‌کرد و قرار بود گزارشی درباره اشغال سفارت تهیه کند اما پس از آن ترجیح می‌دهد با صداوسیما همکاری کند و ماموریت برعکس می‌شود در حمایت از تصرف سفارت و علیه آمریکا.
مجاهد نستوه عرصه هنر
قالیباف، رییس مجلس شورای اسلامی، درگذشت نادر طالب‌زاده را تسلیت گفت. به گزارش خانه‌ملت، در پیام تسلیت رییس مجلس شورای اسلامی آمده است:
«بسم الله الرحمن الرحیم. درگذشت هنرمند خستگی‌ناپذیر، متعهد و انقلابی، مستندساز سال‌های پرافتخار دفاع مقدس استاد حاج نادر طالب‌زاده موجب تاسف و تاثر فراوان شد. آن مجاهد نستوه عرصه هنر که از همراهان و همکاران سید شهیدان اهل‌قلم شهید مرتضی آوینی بود، سراسر عمر خود را وقف خدمت مخلصانه و بی‌منت به انقلاب اسلامی کرد و حقیقتا از چهره‌های درخشان عرصه جهاد تبیین و الگویی جاودان برای تمامی هنرمندان جبهه مقاومت و مبارزه با رژیم جنایتکار صهیونیستی به شمار می‌آمد؛
آن مرحوم در مسوولیت‌های گوناگون ازجمله دبیری کنفرانس بین‌المللی افق نو، دبیری جشنواره فیلم عمار، تهیه و تولید مستند و تولیدات هنری متعدد روشنگر و انقلابی و تدریس و پژوهش فرهنگی و رسانه‌ای
باقیات صالحات ارزشمندی از خود بر جای گذاشت. مرحوم طالب‌زاده با هنر خود، صدای مظلومان عالم بود و دغدغه یاری‌رسانی به مظلومان و مستضعفان عالم لحظه‌ای از خاطر شریف او دور نماند. اینجانب این ضایعه را محضر ملت شریف ایران، مجاهدان جبهه هنر و فرهنگ انقلاب اسلامی، دوستداران، شاگردان و خانواده آن مرحوم تسلیت می‌گویم و از خداوند متعال برای ایشان علو درجات و برای بازماندگان صبر و اجر مسئلت دارم.»
نادرترین یار
در پی درگذشت نادر طالب‌زاده، ابراهیم حاتمی‌کیا یادداشتی را منتشر کرد. در یادداشت حاتمی‌کیا
آمده است: یالطیف، نادرترین یار. حاج نادر طالب‌زاده از میان یاران رفت. نادر طالب‌زاده، نادرترین شخصیتی بود که در حوزه هنر سینما می‌شناختم. نادر بود در چهره پرنفوذ و مهربانش. نادر بود در اصرار و ایمان به آنچه معتقد بود و با همه وجود آن را در رسانه و هنر به‌کار می‌بست. نادر بود در زیست غریبش در سرزمین غرب. نادر بود در سلوک عارفانه و مومنانه. نادر بود و بعید می‌دانم کسی بتواند جای خالی او را پر کند. خدایش او را با اولیا محشور کند.
روایتگری صادق بود
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به مناسبت درگذشت نادر طالب‌زاده هنرمند برجسته جبهه فرهنگی انقلاب پیام تسلیتی صادر کرد. متن این پیام به شرح زیر است: «... با نهایت تاسف و تاثر خبر درگذشت هنرمند متعهد و مجاهد خستگی‌ناپذیر جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی، آقای نادر طالب‌زاده را دریافت کردم. طالب‌زاده عزیز ما، الگوی ارزشمندی از هنرمند تراز انقلاب اسلامی بود که با خردمندی و دانش، شجاعانه وارد میدان کارزار فرهنگی با صهیونیست بین‌الملل و استکبار جهانی شد، با روشنگری از پرونده سیاه مدعیان آزادی و حقوق بشر، آنان را رسوا کرد و با برپایی رویدادهای بزرگی همچون کنفرانس «افق نو»، چشم‌اندازی روشن فراروی گروه‌های آزادی‌خواه جهان ترسیم کرد.
او مستندساز و روایتگر صادق رشادت‌های فرزندان معنوی خمینی کبیر در جبهه مقاومت، از بوسنی، فلسطین، لبنان، سوریه، عراق، افغانستان و یمن بود و در این راه مشکلات و بیماری‌های پی‌در‌پی که جسم او را رنجور کرده بود، نتوانست خللی در اجرای تکلیف الهی‌اش پدید آورد تا بالاخره همزمان با روز جهانی قدس، روح پاکش از میان ما پر کشید و به وصال دوستان شهیدش رسید... .»
آقای نادر
علی صدری‌نیا، از فعالان حوزه فرهنگی کشورمان با بیان خاطره‌ای، یاد مرحوم طالب‌زاده را گرامی داشت. صدری‌نیا در صفحه شخصی‌اش نوشت: سال۱۳۹۶... جلسه جمعی از مستندسازان با رهبر انقلاب... محسن مومنی در ابتدای جلسه از سیدمرتضی آوینی یاد‌می‌کند... می‌گوید یاد او را گرامی بداریم که نقش ویژه‌ای در شکل‌گیری چنین جمع‌هایی داشت... و تلاش‌های او باعث پا گرفتن جریان مستند انقلاب شد... آقا در صحبت آقای مومنی ورود می‌کند...
با دست، حاج نادر طالب‌زاده را نشان می‌دهد و می‌گوید «و همین‌طور آقای طالب‌زاده...» و این کلمات، تذکر بجایی بود به همه ما که یادمان بیاید حاج نادر عزیز چه حق بزرگی به گردن نسل ما داشته و دارد... روحش شاد...
از غصه‌هایت نخواهند گفت
مسعود ده‌نمکی، کارگردان سینما با انتشار متنی در صفحه اینستاگرامش خطاب به زنده‌یاد نادر طالب‌زاده، مستندساز و مجری تلویزیون که شامگاه گذشته، جمعه نهم اردیبهشت در ۶۹سالگی درگذشت، چنین نوشت: «نادر جان! می‌دانم از امشب پوسترهایت را فراوان چاپ خواهند کرد و برایت کلیپ‌ها و مستندها خواهند ساخت اما از غصه‌های این سال‌های آخر تو نخواهند گفت. از بی‌مهری‌های کسانی که تو برای‌شان نردبان
فراهم کردی. از حرف‌های درگوشی که بارها برایم گفتی و مرا هم به صبوری دعوت کردی. از اینکه می‌گفتی مسعود جان! نسل جنگ چیز دیگری بود و تکرارنشدنی است و از همسنگران امروز باید به‌اندازه فهم‌شان توقع داشت.
می‌گفتی چک دست کسانی است که خودمان دسته‌چک دست‌شان دادیم اما به اسم نوانقلابی‌گری از روی ما رد شده‌اند. کاری که ما با نسل خودمان و سیدمرتضی آوینی نکردیم. می‌دانم درست مثل شهیدآوینی همان‌ها که خون به جگرش کردند و برایش مرثیه خواندند برای تو هم همان‌ها که قلبت را آزردند سیاهپوش خواهند شد. حیف که به صبر و سکوتم فراخواندی وگرنه گفتنی‌ها بسیار است.
عزت و ذلت دست خداست نادرجان. سلام مرا هم به امام و شهدا برسان و بگو رفقای قدیمی در راه هستند.»
سلام رفیق شهید
محمد خزاعی، رییس سازمان سینمایی در پی درگذشت نادر طالب‌زاده دلنوشته‌ای را منتشر کرد. محمد خزاعی، رییس سازمان سینمایی در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «به نام خدای شهدا، سلام برادر بزرگوار، سلام رفیق، سلام شفیق، سلام شهید...
سلام بر تو روزی که به‌دنیا آمدی، روزی که زیستی و مبارزه کردی و روزی که در ماه خدا و فوران رحمت کبریایی‌اش مشتاقانه به‌سوی معبود پر کشیدی.
آقا نادر چه خوب رایحه‌ای که از سید شهیدمان آقامرتضی آوینی عزیز را به امانت گرفتی، پاس داشتی و حالا در ملکوت به رفیقت با سربلندی ادا می‌کنی.
نادرجان، تو ثابت کردی که جهاد در عرصه جنگ نرم چه بسا دشوارتر و مظلومانه‌تر از جنگیدن در میادین آتش و خون است. چه خوب نشان دادی که جهاد با سرمایه گران‌سنگ آبرو گذاشتن در میدان و از ملامت‌ها و زخم زبان‌ها نهراسیدن کمتر از شهادت با مرگ سرخ نیست.
نادرجان، تو هم بسان مرتضی نشان دادی که در باغ شهادت بسته نیست. فقط بصیرت می‌خواهد و همت. حالا کارگردان و گوینده خنجر و شقایق در بزم بهشتیان همدیگر را در آغوش گرفته‌اند. در روزهای پایانی ماه رحمت خدا با ملایکی که در شب قدر نزول کردند همراه شدی و به آسمان پر گشودی. نادر جان شهادت مبارک و گوارایت. اگرچه در سوگت رفقایت نالان و حیران‌اند. کز سنگ ناله خیزد روز وداع یاران.»
چرا نادر شد؟
ده‌ها برنامه‌ساز، فعال رسانه‌ای، مستندساز، پژوهشگر و... آمده‌اند و رفته‌اند. چرا تعداد کمی از آن‌ها مانند نادر طالب‌زاده می‌شوند؟ اولین نکته درباره او این است که او برخلاف «برخی»، طمع چیزی نداشت و دنبال سهمی از انقلاب نبود. او زندگی و موقعیت شغلی مناسب در آمریکا را رها کرد و به کشور بازگشت؛ آن هم در اوج انقلاب و مشکلاتش. می‌گویند آن‌قدر سربه‌زیر و آدم حسابی بود که وقتی در خط مقدم سوال کردند چه کاری بلد است، نگفت مستندساز است و به رانندگی پرداخت. او یکی از یاران سیدمرتضی آوینی بود و چه خوب عطر آوینی را در خودش حفظ کرده بود. نادر طالب‌زاده یک تفاوت مهم دیگر هم با همان «برخی» که گفتیم دارد. معمولا این گونه است که عزیزانی به واسطه دارودسته و گروه‌شان از این سازمان به آن نهاد ییلاق و قشلاق می‌کنند و مسوولیتی می‌پذیرند. او این‌گونه نبود. او خودش جریان‌ساز بود. او برخلاف «برخی»، از حضور در یک برنامه یا مسوولیت جایگاه و هویت به دست نمی‌آورد. برعکس! او با حضور در یک کار، به آن مسوولیت جایگاه، هویت و شأن می‌داد. نادر طالب‌زاده یک خبرنگار و پژوهشگر تحقیقی به معنی واقعی کلمه بود. او خودش را محدود به اتفاقات و مباحث سیاست‌زده داخلی نکرده بود. نادر تلاشش را کرد تا بتواند حلقه وصل انسان‌های آزاده در سراسر دنیا باشد. نگاه او محدود به مرزهای ملی نبود و فراملی فعالیت می‌کرد. ممکن است منتقدانی هم داشته باشد اما احتمالا هر فرد اخلاق‌مداری سلامت و شرافت نادر را تایید می‌کند. او خودش بود، حرف‌هایش اندازه دهانش بود، کوتوله نبود و شاید به همین دلایل امروز جبهه فرهنگی و رسانه‌ای انقلاب غم‌زده است. او وزن سنگینی در تراکنش‌های رسانه‌ای جبهه مقاومت داشت. بسیاری از اهالی فرهنگ و رسانه کشورمان که دل‌بسته انقلاب اسلامی هستند، باید خودشان را مدیون مرحوم نادر طالب‌زاده بدانند. در روزگاری که فعالیت رسانه‌ای در کشور محدود به فرمت‌های سنتی و نه چندان دل‌چسب بود، امثال طالب‌زاده به نسل آن دوره آموختند که مسیر دیگری هم وجود دارد. می‌توان از پیله دست‌وپاگیر شیوه‌های بیات‌شده رسانه‌ای رها شد و با اشکال و قالب‌های نو فعالیت کرد. نادر طالب‌زاده را نباید به مستندها، برنامه‌های تلویزیونی و یا جشنواره و... محدود کرد. طالب‌زاده تولید فکر، محصول و جریان می‌کرد. به معنی واقعی کلمه فعال فرهنگی، مجاهد و به زبان خودمانی‌اش یک چریک رسانه‌ای بود. او خودش را به حرف‌ها و بحث‌های زودگذر محدود نکرد. دنیادیده بود و رسانه را بلد بود.
ارسال نظر