«نشان ارادت» بر سینه محبان حسین(ع)

شبکه‌های مختلف تلویزیونی برای محرم امسال برنامه‌های متعدد و متنوعی آماده و پخش کردند. هرکدام از این برنامه‌ها راوی گوشه‌ای از واقعه کربلا شدند که هم دارای وجه عزاداری هستند و هم نکته‌آموزی از قیام امام‌حسین(ع) دارند. در این میان، فصل چهارم «نشان ارادت» که پخش آن به‌تازگی در شبکه دو شروع شده است، با محور گفت‌وگو با هنرمندان پیش می‌رود. مهمان‌ها در این برنامه از توسل به امام‌حسین(ع)، خاطرات مختلف ایام عزاداری، راهپیمایی اربعین و... می‌گویند. همچنین مردم عادی و نماینده اقوام جایی ثابت در فصل جدید دارند. «نشان ارادت» به تهیه‌کنندگی پویان هدایتی، اجرای حسین متولیان و کارگردانی محمدعلی بای در گروه معارف شبکه دوی سیما و با مشارکت ستاد عتبات عالیات ساخته شده است. با تهیه‌کننده این برنامه گفت‌وگو کرده‌ایم.
 
شما تجربه ساخت چند برنامه محرمی دارید؛ مثل «حب‌الحسین» و «حس مشترک». چه ضرورتی احساس شد که «نشان ارادت» به فصل چهارم رسید؟
 وجود مبارک امام‌حسین(ع) در زندگی و اندیشه همه ما جاری است. ایرانی‌ها این سعادت را دارند که از کودکی در مکتب سیدالشهدا(ع) نفس بکشند. طبعا این آموزه‌ها همراه همه است و حتی در مناسبات حرفه‌ای نمود دارد. من نیز به‌عنوان برنامه‌ساز سهمی ولو اندک در تولید برنامه‌های محرمی دارم. 11سال پیش طرح «نشان ارادت» را به مسوولان وقت شبکه نمایش ارائه کردم که به دلایلی در این شبکه تولید نشد و درنهایت به شبکه دو رسید. هدف این بود تا چهره‌های مطرح مقابل دوربین بنشینند و به سوالات صدای خارج از کادر پاسخ دهند. در «حب‌الحسین» مجری حضور داشت اما «حس مشترک» و «نشان ارادت» بدون حضور مجری پیش می‌رود. استقبال مخاطبان باعث شد «نشان ارادت» به فصل‌های بعدی برسد.
 برخی نقدی مطرح می‌کنند که چرا در همه برنامه‌ها باید چهره‌های مطرح حضور داشته باشند؟
 این نقد در جای خود درست است اما «نشان ارادت» در سری جدید علاوه‌بر چهره‌های آشنا، پذیرای مردم معمولی هم هست. ضمن این‌که فراموش نکنیم مخاطبان همچنان علاقه‌مند به برنامه‌های چهره‌محور هستند؛ به‌ویژه اینکه صحبت از امام‌حسین(ع) و قیام عاشورا باشد. در این سال‌ها کلی پیام به دست‌مان رسیده است که ما همراه با بازیگران و ورزشکاران اشک می‌ریزیم. این مساله یک پیام مهم دارد و اینکه هرکس در هر جایگاه، در برابر مظلومیت سیدالشهدا(ع) و یارانش منقلب است و درعین‌حال تلاش می‌کند از این مکتب توشه‌ای برچیند. اگر خاطرتان باشد چند سال پیش موجی ازسوی برخی بازیگران به راه افتاد که ناشی از عدم شناخت کافی آن‌ها درباره فعالیت ستاد عتبات بود. برنامه‌هایی مثل «حب‌الحسین»، «حس مشترک» و «نشان ارادت» با دعوت از هنرمندان درصدد ابهام‌زدایی برآمد. به این معنی که علاوه بر نمایش احساس هنرمندان نسبت‌به سیدالشهدا(ع)، ثابت می‌کند فعالیت ستاد عتبات در خارج از کشور، نه‌تنها مصداق خروج ارز از کشور نیست که برای ایران کارآفرینی می‌کند و باعث ورود ارز هم می‌شود. نمونه‌اش ساخت ضریح، پرچم و ...
اشاره به حضور مردم معمولی در سری جدید کردید. اتفاق خوبی که رخ داده، شگفتانه‌ای است که برای مخاطبان برنامه رخ داده!
در سه فصل قبل، پیامک‌های زیادی برای برنامه ارسال می‌شد. خیلی از پیام‌ها حاوی دلتنگی مردم بود و خواسته‌هایی از ما مثل دریافت سوغاتی از کربلا داشتند. در تحریریه «نشان ارادت» تصمیم گرفتیم به سهم خود از مخاطبان تقدیر کنیم. به همین خاطر شرایطی فراهم شد تا موقع اولین تماس، تصویر آن‌ها ضبط شود و حس زیبای آن‌ها که توأم با شگفتی و شوق است، انتقال یابد. انگشتر، تربت و تسبیح متبرک به بارگاه سیدالشهدا(ع) هدایایی است که به مخاطبان داده می‌شود. برخی باور نمی‌کنند یک برنامه تلویزیونی به آن‌ها توجه کرده و به‌نظرم این اتفاقی نو است و می‌تواند منجر به احترام و اعتماد بیشتر بیننده‌ها شود.
 
«نشان ارادت» سراغ آیین‌های عزاداری اقوام کشورمان هم رفته است. چرا سهم بیشتری به این مساله اختصاص داده نشده است؟
 دلیل اصلی به زمان برنامه برمی‌گردد. اگر به «نشان ارادت» فرصت یک‌ساعته برای هر قسمت داده می‌شد، حتما شاهد اتفاق بهتری در این زمینه بودیم. شخصا معتقدم باید در همه برنامه‌ها اقوام پررنگ‌تر شوند. کشور ما سرشار از تنوع فرهنگی است؛ از همین رو آیین‌ها و مناسک مناطق مختلف کشورمان دارای ویژگی‌های منحصربه‌فرد هستند و پرداختن به آن‌ها، حکم زنده نگه داشتن میراث کهن ما را دارد. «نشان ارادت» در هر قسمت پذیرای نمایندگان یک منطقه است تا اقامه عزا کنند. همچنین با آن‌ها درباره تاریخ عزاداری، شکل و شیوه آن، موسیقی، المان‌ها و... گفت‌وگو می‌شود. هدف این است تا برنامه‌ای تاثیرگذار و دلنشین روی آنتن برود که دربرگیرنده آیین‌هایی مثل تعزیه‌خوانی، شبیه‌خوانی، نخل‌گردانی، علم‌بندی و... باشد. نمایندگان اقوام با لباس محلی خود در برنامه حاضر می‌شوند که تلاشی است برای توجه دوچندان به فرهنگ و هنر مناطق مختلف ایران‌زمین.
 
از آیتم‌های برنامه هم بگویید. رویکرد «نشان ارادت» در این زمینه چیست؟
 ساختار و شکل ظاهری «نشان ارادت» نسبت‌به قبل تغییر کرده و علاوه‌بر دکور، دارای هویت بصری و آیتم‌های متفاوت و متنوع است. هدف‌گذاری «نشان ارادت» این است تا برنامه‌ای با ضرباهنگ بالا آماده شود؛ بنابراین علاوه‌بر گفت‌وگوهای استودیو، آیتم‌های متعددی آماده و پخش می‌شود. بخشی از آن به تلاش ستاد عتبات اختصاص دارد تا مردم آشنایی بیشتر پیدا کنند و در صورت تمایل در این امر مهم مشارکت داشته باشند. علاوه‌براین، دوربین برنامه سراغ مردم عادی می‌رود تا سهم حضورشان در برنامه بیش از قبل باشد.
 
سوالات برنامه بر چه اساسی طراحی می‌شود؟
 تحریریه «نشان ارادت» برای ایجاد تنوع، برای هر مهمان بالغ بر 50سوال آماده می‌کند. برخی سوالات عمومی و مشترک هستند و برخی اختصاصی هرکدام از مهمان‌ها. بااین‌حال شرایط مهمان موقع ضبط برنامه هم مساله‌ای مهم است. گاه حال و هوای مهمان‌ها ایجاب می‌کند که مجری سوالی فی‌البداهه طرح کند. حسین متولیان از مجریان خوب تلویزیون است که می‌داند چطور مسیر بحث را هدایت کند.
 
تلویزیون و ستاد عتبات سفارش یا توصیه‌ای نداشته‌اند؟
 خط کلی برنامه مشخص است و در گفت‌وگو با دوستان به تفاهم رسیدیم. سفارش به معنای دستوری آن هیچ‌گاه وجود نداشته، چون هدف ما مشترک بوده است. ضمن تشکر از دوستان در ستاد عتبات، لازم است از اهتمام مدیر جدید شبکه دو قدردانی کنم. من توفیق آشنایی با آقای بامروت‌نژاد را نداشتم و ایشان برحسب سه سری قبل «نشان ارادت» با تولید و پخش آن موافقت کردند. ضمن اینکه زمان برنامه هم با همکاری ایشان بیشتر از فصول قبل شد.
 
فکر می‌کنید «نشان ارادت» ظرفیت تداوم دارد؟
 به نظر من، غالب برنامه‌های مناسبتی محرم دارای این ظرفیت هستند؛ کمااینکه امسال در کنار تولیدات جدید، چند برنامه باسابقه روی آنتن رفتند. در برنامه‌سازی برای تلویزیون یک نکته مهم وجود دارد و آن توجه به برندسازی است. وقتی یک برنامه مخاطب کافی پیدا می‌کند باید ادامه یابد. طبیعی است که فصل‌های جدید هر برنامه باید مبتنی بر ایده‌های نو باشد اما نام نباید تغییر کند. «نشان ارادت» هم ویژگی و ظرفیت برای رسیدن به فصل‌های بعدی را داراست. اگر سعادت ساخت فصل بعد فراهم شود، رویکرد و ساختار برنامه به‌طورکلی تغییر خواهد کرد.