جواد قارایی از فصل جدید «ایرانگرد» به «صبح‌نو» گفت
مستند مسابقه «ایرانگردشو» در راه است
در میان برنامه‌های شاخص سیما در نوروز سال‌های اخیر مانند «پایتخت» و «نون.خ»، عنوان یک مجموعه مستند هم دیده می‌شود.
در میان برنامه‌های شاخص سیما در نوروز سال‌های اخیر مانند «پایتخت» و «نون.خ»، عنوان یک مجموعه مستند هم دیده می‌شود. مجموعه مستند «ایرانگرد» ساخته جواد قارایی یکی از مشهورترین محصولات سازمان صداوسیما در حوزه مستند و ایرانگردی است. قارایی در سال‌های اخیر با هوش برنامه‌‌‌سازی‌ای که دارد، توانسته به نقاط مختلف، متنوع و جذابی از ایران سفر کرده و درکنار نمایش جاذبه‌های طبیعی با بخشی از مردمان آن دیار هم به گفت‌وگو بنشیند. «ایرانگرد» را باید یکی از برندهای موفق سیما در حوزه برنامه‌‌‌سازی بدانیم که توانسته با کمک محتوای مناسب و بهره‌مندی از تکنیک‌های جذاب تصویری مخاطبان زیادی را با خود همراه كند. تاکنون سه فصل از این مجموعه از تلویزیون پخش شده و حالا قرار است در نوروز1400 فصل چهارم آن هم روی آنتن شبکه یک سیما برود تا مردم با نقاط بکر دیگری از سرزمین بی‌نظیرشان آشنا شوند.
مجموعه مستندی ایرانی با استاندارد جهانی
وقتی در سال91 اولین فصل از «ایرانگرد» روی آنتن شبکه چهار سیما رفت، کمتر کسی فکرش را می‌کرد که این مجموعه مستند ایرانی با تم طبیعت‌گردی بتواند تا این حد با مردم ارتباط برقرار کند. تصویر مخاطبان ایرانی از مستند طبیعت معمولا محدود به محصولات خارجی بود که گاهی از شبکه‌های سیما پخش می‌شد؛ اما حالا با یک محصول ایرانی طرف بودند که محتوای ایرانی را با فرمی استاندارد ارائه می‌داد. «ایرانگرد» پس از فصل یک به شهرت رسید و حالا برای پخش به شبکه ملی یعنی شبکه یک رفت. جواد قارایی برای ساخت هر مجموعه چیزی حدود
دو سال زمان صرف می‌کرد. فصل دوم «ایرانگرد» موجب شهرت بیشتر این برنامه شد. از فصل سوم با استفاده از دوربین‌های حرفه‌ای و همچنین استفاده از هلی‌شات، «ایرانگرد» خودش را به یک محصول استاندارد بین‌المللی تبدیل کرد. نمایش نقاط بکر، همنشینی با مردمان و اقوام مختلف، نمایش تنوع زیستی و روایت‌هایی ایرانی باعث شد تا «ایرانگرد» به یک محصول دوست‌داشتنی تبدیل شود. حالا و پس از دو سال دوری، جواد قارایی با فصل جدید این برنامه در نوروز1400 به تلویزیون بازمی‌گردد؛ البته او این فصل را با سختی‌های مضاعفی ساخته است.
با جواد قارایی برای اطلاع از جزئیات فصل جدید «ایرانگرد» و مشکلات ساخته‌شدنش گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که درادامه می‌خوانید.
بین فصل قبل و فصل آتی دو سال فاصله افتاد؛ درست است؟
دقیقا! برای تولید و پخش هر مجموعه «ایرانگرد» حدود دو سال زمان لازم است؛ البته برای تولید فصل جدید با مشکلات بیش‌تری روبه‌رو بودیم. کرونا آمد و از طرفی پای من شکست. تمام این مشکلات باعث شد که کمی عقب بیفتیم اما نهایتا توانستیم 10قسمت 30دقیقه‌ای برای پخش از شبکه یک سیما در نوروز1400 تولید کنیم.
مجموعه‌های مستند-خصوصا در سال‌های قبل به سختی
دیده می‌شدند. «ایرانگرد» از فصل دوم به شهرت قابل‌توجهی رسید. یکی از عوامل دیده‌شدن‌تان توجه به مولفه‌های زیبایی‌شناسی در تصویر و به‌کارگیری تکنیک‌های روز بود. از شروع این روند تا به امروز توضیح می‌دهید؟
اولین فصل «ایرانگرد» از شبکه چهار سیما پخش شد. همانطور که اشاره کردید، دیده‌شدن مجموعه‌های مستند در سال‌های قبل کار راحتی نبود؛ اما درباره سوال شما باید بگویم که فصل سوم «ایرانگرد» به لحاظ کیفیت تصویر بسیار خوب بود و فقط کمی به جهت ریتم قابل نقد بود. شخصا این حس را درباره فصل قبل داشتم.
پس در فصل جدید به ریتم اهمیت زیادی دادید؟
دقیقا! سعی کردیم در فصل چهارم به ریتمی جذاب برسیم. برای رسیدن به این ریتم تلاش زیادی کردیم و لوکیشن‌ها را بیشتر کردیم. در فصل سوم ما اطلاعات دقیقی ارائه می‌دادیم، حتی به مساله آموزش هم توجه کرده بودیم. محتوای علمی به اندازه‌ای بیان می‌کردیم و سعی کردیم با نگاه دوباره‌ای که به برنامه داشتیم، بخش‌های موفق و درست را دوباره استفاده کنیم؛ یعنی آن روندها را ادامه دهیم. تلاش کردیم کاستی‌ها را کاهش دهیم، تصویربرداری را باز هم ارتقا دادیم.
همچنین ما با کیفیت 4k «ایرانگرد» را فیلمبرداری می‌کنیم؛ هرچند هنوز پخش این کیفیت را در سیما نداریم اما نگاه ما به این مجموعه بلندتر است. شاید این مستند مثل یک سند تصویری برای کشورمان باشد که لازم است با کیفیت عالی تولید شود.
در تولید این مجموعه در سال‌های اخیر سناریوهای مختلفی برای روایت داشته‌اید. چقدر به آدم‌ها نزدیک شدید و چقدر سعی کردید به طبیعت ارجاع بدهید؟
این یک نکته جالب است! قرار بود آدم‌ها از اقوام مختلف در این فصل حضور پررنگی داشته باشند اما کرونا ما را به سمت دیگری سوق داد؛ دقیقا برعکس هدف اولیه رخ داد. تا به اینجا با عشایر شاهسوند و عشایر بختیاری حسابی کار کردیم. دلیلش هم این بود که تا آن زمان هنوز کرونا شایع نشده بود. اما بعدش با مشکل جدی روبه‌رو شدیم. هم برای خودمان و هم مردم منطقه حساسیت زیادی به وجود آمد. ما باید پروتکل‌های بهداشتی را رعایت می‌کردیم. به همین خاطر بخش طبیعت را خیلی بیشتر کردیم. در«ایرانگرد4» بیشتر در کنار طبیعت دیده می‌شوم تا درکنار مردم مناطق مختلف.
پس همنشینی زیادی با اقوام ندارید؟
برای مثال کوچ ناقصی را که در فصل سوم به دلیل پاره شدن رباط صلیبی‌ام داشتیم، در این فصل کامل کردیم. آن را به بهترین شکل ممکن انجام دادیم؛ البته کارمان بسیار سخت بود اما از طرفی خروجی‌اش بسیار جذاب شده است.
احتمالا برخی مردم ندانند شما برای ساخت چند قسمت از این برنامه، چه میزان زمان و سختی را متحمل می‌شوید؛ از آن می‌گویید؟
فقط برای تولید همین 10قسمت فصل جدید دو سال زمان گذاشتیم؛ البته بخش‌های دیگری هم داریم که به دلیل کمبود وقت زمان تدوین آن برای رسیدن به آنتن نوروزی وجود ندارد؛ اما همه این‌ها طی دو سال کار انجام شده است. ما به طور تمام‌وقت دو سال درگیر فصل جدید «ایرانگرد» بوده‌ایم. قطعا تصاویر گویای این تمرکز ما خواهد بود. وقتی یک قسمت دیده می‌شود، گمان می‌شود که همه آن در همان روز گرفته شده است، در صورتی که برای تصویربرداری بخش کوچ، سه سفر انجام دادیم. در یک سفر آب‌وهوا اجاره نداد، یک سفر مشکل دیگری داشت و نهایتا در سفر سوم کارمان تکمیل شد.
لوکیشن‌های سفرتان را چطور انتخاب می‌کنید؟
به سختی! راستش ما از چند سازمان و ارگان و همینطور مردم محلی کمک می‌گیریم تا مقاصد سفرمان را انتخاب کنیم؛ مثلا سازمان محیط‌زیست، میراث‌فرهنگی، انجمن‌های کوه‌گردی و طبیعت‌گردی به ما کمک می‌کنند تا نهایتا در هر استان نزدیک به 50 لوکیشن را انتخاب و از بین آن‌ها چند مورد را برای سفر گلچین کنیم. در سفر شناسایی و تحقیق، لوکیشن قطعی را انتخاب می‌کنیم.
فکر می‌کنید فصل چهارم «ایرانگرد» چه آورده ویژه‌ای داشته باشد؟
سعی کردیم نسبت به فصل قبل نقاط بکرتری را انتخاب کنیم. مطمئنم مخاطبان راضی خواهند بود.
چند سال پیش در گفت‌وگو با «صبح‌نو» از مقدمات تولید یک پروژه ویژه گفتید؛ خبری از تولید آن نشد؟
متاسفانه شرایط ساخت آن پروژه مهیا نشد. اسم آن مجموعه مستند «مردمان و طبیعت ایران» بود که یک پروژه بزرگ است و می‌توانست یک محصول بین‌المللی باشد اما هنوز به دلیل هزینه و مدت ساخت بالایش عملیاتی نشده است. امیدوارم روزی برای تولید آن با رسانه ملی به توافق برسم.
«ایرانگرد» در این فصل تمام می‌شود یا همچنان ادامه خواهد داشت؟
به امید خدا همچنان ادامه خواهد داشت. تا زمانی که مردم بخواهند ما هستیم. ایران نقاط بسیار زیادی دارد که هنوز به آن‌ها سفر نکرده‌ایم.
پس فصل بعدی «ایرانگرد» فعالیت بعدی شما خواهد بود؟
می‌خواهم یک خبر خوب به شما بدهم. من در فضای مجازی صفحه‌ای به نام «ایرانگردشو» را دنبال می‌کنم. «ایرانگردشو» یک برنامه بسیار بزرگ و جذابی است که قرار است در 62قسمت ساخته شود. این مجموعه درواقع یک رئالیتی‌شو است؛ چیزی شبیه به
«عصر جدید» است و پنج داور و یک مجری هستیم. از تمام شهرهای ایران، ایرانگردان حرفه‌ای به این برنامه می‌آیند و برای آن‌ها سفر طراحی كرده و به چالش‌شان می‌کشیم.
تمام ایران به این مستند می‌آیند و نهایتا بین آن‌ها رقابت رخ می‌دهد. این برنامه برای شبکه یک سیما ساخته خواهد شد. جلسه فنی این طرح برقرار و با آن موافقت شده است. این مستندمسابقه خیلی جذاب خواهد بود. دو نفر از داوران مسابقه از چهره‌های مشهور هنری‌اند و مجری برنامه هم یک هنرمند درجه یک است که همه ایران او را می‌شناسند.
ضمنا در انتها می‌خواهم از مدیران سازمان صداوسیما تشکر کنم. رسانه ملی به من فرصت خدمت به کشورم را داد. می‌خواهم از مدیران شبکه یک و خانواده عزیزم که همیشه در سختی‌ها کنارم بوده‌اند، تشکر کنم؛ ضمنا باید از تمام عوامل گروه از جمله آقایان حامد جم، سجاد دادپور، علی آزاده و خانم سلماز پروین قدردانی کنم. آدم‌های زیادی در ساخت ایرانگرد دخیل هستند که ممکن است نام‌شان را از قلم انداخته باشم. از همه آن‌ها ممنونم.
